طنازالسادات حسینی فر - دانشجوی کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی دانشگاه سوره

نشانه شناسی دانشی است که به کمک تحلیل متن شتافت. از شاخه های دیگری که از نشانه شناسی انشعاب یافت نشانه شناسی فرهنگی بود.این دانش با استفاده از عناصر موجود در فرهنگ و بررسی ارزشها و قراردادها به فهم بهتر از فرهنگ و متون فرهنگی تولید شده کمکمی نماید. از آنجایی که شاهنامه فردوسی مهد تقابل های فرهنگی ست و اوریپید، خود برهم زننده ی قراردادهای موجود بود و با توجه بهشباهت ها و تفاوت هایی که در دو متن از دو فرهنگ متفاوت یعنی داستان سودابه و سیاوش در شاهنامه فردوسی و فدر و هیپولیت درنمایشنامه اوریپید وجود داشت، زمینهای برای تحلیل خود و دیگری در نشانه شناسی فرهنگی فراهم گردید. لذا تلاش میشود تا با شناختبیشتر دورانی که فردوسی و اوروپید در آن می زیسته اند و ایدئولوژی و فرهنگ غالب در آن دوران به تحلیل شخصیت سودابه و فدر به روشتوصیفی-تحلیلی پرداخته، همچنین نوع زن به مثابه دیگری بررسی گردد و تا حذف آنان به مثابه دیگری پیشروی شود. پرسش اصلی درمقاله حاضر این است که سودابه و فدر چگونه به عنوان یک زن و یک خارجی حذف گردیدند و نقش فرهنگ موجود در آن دوران چه بودهاست؟ همچنین هدف این مقاله استفاده از نشانه شناسی فرهنگی و ادبیات تطبیقی در تحلیل یک متن است. نتایج تحقیق، نشان دهنده ی ایناست که سودابه و فدر هم بعنوان یک خارجی و هم بعنوان یک زن، دیگری بوده اند و به دلیل ایجاد آشوب و بر هم زدن هژمونی اجتماعی،نیاز به حذف آنها بوده است و سرنوشت و نام آنها پس از مرگ را فرهنگ تولید آن متن تعیین می نماید.

نشانه شناسی فرهنگی، شاهنامه فردوسی، اوریپید، فدر، سودابه، خود و دیگری