محمد فرهادی - دانشجوی کارشناسی ارشد کارگردانی تئاتر، دانشگاه هنر ،دانشکده سینما و تئاتر، تهران، ایران

عنصر مکان یکی از عناصر مهم درام در بررسی و مطالعات متون دراماتیک است. مکان دراماتیک انواع گوناگونی دارند که برخی ازآنها عبارتاند از: مکان روایی و مکان گفتمانی. برای بررسی نشانه شناسانه مکان در متون دراماتیک باید از طریق شاخص های مکانیمانند: مکان پردازی کلامی، مکان پردازی غیر کلامی و...، به بررسی آن پرداخت. نمایشنامه «روال عادی» نوشته ژان کلود کریر یکی از متون نمایشی است که در آن مقوله مکان به مثابه نقش واره تاثیر به سزایی در روند پیشبرد روایت کاربرد دارد. کریر در ایننمایشنامه به مدد پردازش مکانی روایی، موسوم به اتاق بازجویی، که برآمده از حافظه تاریخی موجود در سپهر فرهنگی جامعه استبه دنبال نقد نظام های توتالیتر و طبقه ی اجتماعی خاصی است که از به وجود آورندگان آن مکان هستند. این پژوهش با روشتوصیفی-تحلیلی در غالبی کتابخانه ای به دنبال پاسخ به این سوالها است که مهمترین شاخصه های مکانی در نمایشنامه چیست؟ وچگونه هدف مکانی خود را بر هدف کلی درام منطبق می سازند که نقش نیروی محرک های را برای پیشبرد روایت ایفا می کنند. بدینمنظور ابتدا نشانه شناسی مکان و شاخصه های آن به صورت توصیفی بررسی می شود و سپس به تحلیل شاخص ها در نمایشنامه "روالعادی" پرداخته می شود.

نشانه شناسی مکان، مکان روایی، روال عادی، ژان کلود کریر، سپهر فرهنگی