مجتبی ولی بیگی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری؛ دانشگاه تبریز دانشکده علوم
مهدی عبداللهی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری
علی اکبر تقی پور - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری؛ دانشگاه تبریز دانشکده علوم

در ایران، حمل و نقل جاده ای، بیشترین سهم را در جابه جایی بار و مسافر برعهده دارد. در این میان اینکه چه استراتژیها، اقدامات و تدابیر اجرائی لازم در جهت رسیدن به حمل و نقل پایدار جادهای سازگار با زیست بوم بایستی اتخاذ گردد سؤالی اساسی می باشد. این مقاله با استفاده از روش توصیفی– پیمایشی در قالب دیدگاه برنامه ریزی استراتژیکو فرایند روشدلفی و با بهره گیری از تحلیلSWOT) تحلیل چند هدفی AHP) به شناسایی مولفه های تاثیر گذار در این روند می پردازد. در این بین با تحلیل عوامل داخلی و خارجی، نظرات کارشناسان و بر مبنای تعاریفی که از اهداف کلان بخشصورت گرفت. در نهایت دو محورکلی درون بخشی (سطوح عالی امنیت انرژی، حفاظت و بهره وری در بخشحمل و نقل) و برون بخشی(خدمات و زیر ساخت حمل و نقل سازگار با محیط زیست) و همچنین مهمترین استراتژیهای موثر در هرکدام از این بخشها شناسایی شدند سپسبا شناسایی اقدامات اجرائی در هر راهبرد؛ الویت بندی اقدامات در هرکدام از استراتژی-ها مشخص شد. بر پایه این داده ها، اقدامات لازم در راستای حمل و نقل سازگار با زیست بوم تلفیق و ارزشگذاری گردید. نتایج بدست آمده حاکی از ضریب اهمیت هر شاخص و ضریب اهمیت کل عوامل در هریکاز عناصر ذکر شده می باشد که با یکدیگر مقایسه شده و شباهتها و تفاوتها استخراج گردید. درنهایت با تلفیق مجموع این عناصر و با تفکیک شاخصهای کلان و خرد در سطوح درون و برون بخشی، استراتژی پیاده سازی حمل و نقل پایدار به لحاظ سازگاری با زیست بوم تعیین گردید.

حمل و نقل جاده ای، توسعه پایدار، زیست بوم، شناسایی و ارزیابی