امین زارعی - دبیر آموزش و پرورش شهرستان شوش، ایران.
فریده طاهری نژاد - دبیر آموزش و پرورش شهرستان شوش، ایران.
ایران حکمتیان - دبیر آموزش و پرورش شهرستان شوش، ایران.
فاطمه خرم نیا - دبیر آموزش و پرورش شهرستان شوش، ایران.

نیاز به برقراری ارتباط به اندازه نیاز به نفس کشیدن ضروری است. ارتباط بین انسانها یک سیستم اجتماعی مشترک و بخشی حیاتی از فعالیتهای انسانی است. برای غلبه بر مشکلات ارتباطی، بهترین راه اتخاذ نگرش قاطعانه و غیر منفعل نسبت به دیگران است. در غیر این صورت، روابط اجتماعی احتمالا بی اثر و آسیب زا خواهند بود. در همین راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش ابراز وجود، بر میزان اضطراب فراگیر و اضطراب اجتماعی دانش آموزان دختر هنرستانهای فنی - حرفه ای و کار - دانش شوش است. این پژوهش در قالب یک طرح پژوهشی نیمه تجربی از نوع دو گروهی، همراه با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری سه ماهه، انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش، همه ی دانش آموزان دختر هنرستانهای فنی - حرفه ای و کار - دانش شوش بودند، که در سال تحصیلی ۴۰۱-۴۰۰، اشتغال به تحصیل داشتند. نمونه گیری به شیوه ی تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انجام گرفت و گروه نمونه ۵۰ نفری به طور کاملا تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شد.. دامنه سنی شرکت کنندگان ۱۴ تا ۱۸ سال بود. ابزار مورد استفاده، مقیاس ابراز وجود راتوس، که در سال ۱۹۹۰ توسط راتوس طراحی شد. مقیاس کوتاه اختلال اضطراب فراگیر (GAD-۷)، که در سال ۲۰۰۶ توسط اسپیتزر و همکارانش، برای شناسایی موارد احتمالی اختلال اضطراب فراگیر و شدت نشانه های این اختلال ساخته شد. مقیاس اضطراب اجتماعی لایبویتز برای کودکان و نوجوانان (LSAS-CA)، توسط ماسیا وارنر و همکاران در سال ۲۰۰۳ برای درجه بندی بالینی اضطراب اجتماعی کودکان و نوجوانان ۷ تا ۱۸ ساله تدارک دیده شد. نتایج تحلیل آزمون کواریانس در مرحله ی پس آزمون و پیگیری نشان داد که در مجموع آموزش ابراز وجود، بر میزان اضطراب فراگیر و اضطراب اجتماعی دانش آموزان تاثیر دارد. این تاثیر در مرحله پس آزمون و پیگیری معنادار بود. این تاثیر در جهت کاهش میزان اضطراب فراگیر و اضطراب اجتماعی دانش آموزان، در مراحل پس آزمون و پیگیری بود .(P<۰/۰۵)