امین زارعی - دبیر آموزش و پرورش شهرستان شوش، ایران.
فاطمه اتابکی - آموزگار مدارس استثنایی شهر تهران، ایران.
ایران حکمتیان - دبیر آموزش و پرورش شهرستان شوش، ایران.
فریده طاهری نژاد - دبیر آموزش و پرورش شهرستان شوش، ایران.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه های آموزشی درمان شناختی – رفتاری، بر میزان افسردگی دانش آموزان نوجوان ۱۳ تا ۱۶ ساله ی دارای آسیب شنوایی شهرستان های شوش و دزفول است. این پژوهش در قالب یک طرح پژوهشی نیمه تجربی از نوع دو گروهی، همراه با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری سه ماهه، انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش، همه ی دانش آموزان دارای آسیب شنوایی شهرستانهای شوش و دزفول بودند که در سال تحصیلی ۴۰۱؛۴۰۰ در مدارس متوطه اول عادی و ویژه ناشنوایان، اشتغال به تحصیل داشتند. تعداد۴۰ نفر دانش آموز به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. دامنه سنی شرکت کنندگان ۱۳ تا ۱۶ سال بود. بصورت کاملا تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه خودسنجی افسردگی کودکان بیرلسون (DSRS) بود که در سال ۱۹۸۷ توسط بیرلسون و همکاران ساخته شد. نتایج تحلیل آزمون کواریانس در مرحله ی پس آزمون و پیگیری نشان داد که در مجموع آموزش برنامه های آموزشی درمان شناختی – رفتاری، بر میزان افسردگی دانش آموزان دارای اسیب شنوایی تاثیر دارد. این تاثیر در مرحله پس آزمون و پیگیری معنادار بود. این تاثیر در جهت کاهش میزان افسردگی دانش آموزان، در مراحل پس آزمون و پیگیری بود .(P<۰/۰۵)

درمان شناختی رفتاری، افسردگی، آسیب شنوایی.