فاطمه معینی - گروه روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
فاطمه محمدی شیرمحله - گروه روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران
بیوک تاجری - استادیار گروه روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی
علی شیرافکن - استاد گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور،تهران، ایران
معصومه ژیان باقری - گروه روانشناسی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

هدف: این مطالعه با هدف تعیین اثربخشی مدل فرا نظری بر خود مدیریتی دیابت و میزان HbA۱C در افراد مبتلا به دیابت نوع دو بود. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر از نوع طرح های کاربردی و شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل افراد مبتلا به دیابت ۵۵-۲۵ ساله مراجعه کننده به یکی از مراکز بهداشتی درمانی شهرستان قائمشهر در سال ۱۳۹۹ که از بین آن ها، ۳۰ نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و با استفاده از شیوه تصادفی سازی ساده در دو گروه مدل فرا نظری (۲۰=n) و گروه گواه (۲۰=n) گماشته شدند. داده ها از طریق پرسشنامه خودمدیریتی دیابت توبرت و گلاسکو (۲۰۰۲) و آزمایش هموگلوبین گلیکوزیله (HbA۱c) بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر (MIX) و نرم افزار SPSS.۲۲ استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که گروه مدل فرا نظری تاثیر معناداری بر خود مدیریتی دیابت (۰۱/۳۸=F، ۰۰۱/۰>P) و کاهش قند خون (۴۸/۱=F، ۰۲۱/۰=P) داشت. همچنین اثربخشی مدل فرا نظری بر خود مدیریتی دیابت و میزان HbA۱C در افراد مبتلا به دیابت نوع دو، سه ماه پس از مداخله پایدار ماند. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت مدل فرا نظری بر خودمدیریتی دیابت و میزان HbA۱C در افراد مبتلا به دیابت نوع دو موثر بود.

مدل فرا نظری, خودمدیریتی دیابت, HbA۱c, دیابت