حسن احمدیان دلاویز - گروه تاریخ اهل بیت(ع)، مجتمع تاریخ سیره و تمدن اسلامی، جامعه المصطفی العالمیه قم، ایران
محمدرضا جباری - گروه تاریخ، موسسه آموزشی، امام خمینی(ره) قم، ایران

در آیات و روایات، انجام شعائر الهی و دینی مورد تاکید و احیاء آنها از سوی بزرگان دین سفارش شده است. هر گروه دینی و مذهبی و حتی غیر دینی، دارای تعدادی از نشانه ها و علامت های اختصاصی هستند که پیروانشان با آنها شناخته می شوند. شیعیان امامیه ایران نیز در طول تاریخ اسلام از این امر مستثنی نبوده اند. شعائر دارای انواع مختلفی از جمله رفتاری است و مراد از شعائر رفتاری، رفتار بیرونی و واکنش خارجی و عملکردی که نشانه و علامت اطاعت الهی است، گرچه ممکن است در آن گفتار هم وجود داشته باشد اما رفتار و عملکرد نمود و جلوه بیشتری دارد. با بهره مندی از روش توصیفی-تحلیلی، گفته می شود شیعیان امامیه ایران در انجام شعائری نظیر زیارت قبور ائمه(ع)، سوگواری و عزاداری، سیاه پوشی، ارسال وجوه شرعی برای ائمه، برگزاری جشن اعیاد، مقبره سازی و تبرک جستن به اهل بیت(ع)، اهتمام داشتند. همه شعائر هفتگانه مذکور جز مقوله سیاه پوشی، مستند بر سیره نظری یا عملی حضرات معصومان بوده است.

«شعائر», «شیعیان», «امامیه», «ایران», «عصر حضور»