علیرضا امینی - استادیار، بخش مدیریت، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
فریبرز رحیم نیا - استاد، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

پژوهش حاضر با رویکرد آمیخته اکتشافی مدل ایجاد ابزار بهمنظور شناسایی اثر عوامل زمینهای بر رفتار خادمانه کارگزاران سازمان حج و زیارت در اماکن متبرکه مکه و مدینه با استفاده از تحلیل محتوای قراردادی در بخش کیفی انجام شده است. دادههای کیفی با استفاده از نمونهگیری هدفمند بر اساس معیارهای نظامنامه ارزیابی عملکرد کارگزاران خادم سازمان حج و زیارت از طریق ۱۸ نفر از خادمان برتر تا اشباع نظری مصاحبههای نیمهساختاریافته جمعآوری شد. متن مصاحبههای انجامشده در قالب واحدهای فکر کدگذاری، مقولهبندی، و در نهایت در طبقات مضامین طبقهبندی و اعتباریابی شد. یافتههای کیفی تحقیق ویژگیهای رفتار خادمانه کارگزاران را در قالب چهار رفتار انساندوستانه، رفتار پیشقدمانه، رفتار وظیفهگرایانه، و رفتار خودگرایانه و عوامل زمینهای موثر بر آن را در قالب دو زمینه شخصی و زمینههای مرتبط با نقش تبیین میکند. پس از کشف مقولههای مدل ارائهشده در مرحله کیفی، بهمنظور اعتبارسنجی کمی مدل استخراجشده، پرسشنامهای مشتمل بر ۱۲۳ گویه طراحی و تنظیم شد و در اختیار ۲۰۵ نفر از کارگزاران بهصورت نمونهگیری در دسترس قرار گرفت و اعتبار مدل بهصورت کمی نیز تایید شد.

آمیخته اکتشافی, رفتار خادمانه, سازمان حج و زیارت, عوامل زمینهای