محمدباقر اسلامی اندارگلی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد سوادکوه
سهیل مشرفی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد سوادکوه
احمد امیرنژاد - دانشجوی دکتری زمین شناسی اقتصادی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تح

یکی از مراحل مهم مطالعات امکان‌سنجی پروژه‌های معدنی ، ارزیابی مسائل زیست‌محیطی می‌باشد. هدف اصلی ارزیابی زیست محیطی در پروژه‌های معدنی این است که در زمان راه‌اندازی ، بهره‌برداری ، توسعه و پس از پایان عملیات معدنی از وارد شدن هر گونه تأثیرات منفی جلوگیری شود ، یا این که این تأثیرات مخرب به حداقل رسد. باطله های معدنکاری و فرآوری زغال سنگ نیز از جمله مهمترین منابع تولید زهاب اسیدی در اکثر نقاط دنیا می‌باشند. به همین دلیل، شناسایی منابع احتمالی تولید زهاب اسیدی و روشهای کنترل و خنثی‌سازی آن در ارتباط با زغال سنگ است. لذا در ابتدا مطالعات آزمایشگاهی جهت بررسی قابلیت تولید زهاب اسیدی باطله‌ کارخانه زغالشوئی شرکت البرز مرکزی انجام گردید. در مطالعه آزمایشگاهی که به روش آزمایش استاتیکی A.B.A. روی نمونه‌های باطله جیگ و فلوتاسیون انجام شد، مشخص گردید که قابلیت تولید اسید باطله های فلوتاسیون و جیگ با روش A.B.A. نامشخص است. بنابراین با نمونه‌برداری ژئوشیمیائی از آبهای جاری اطراف کارخانه و پساب تولیدی ناشی از کارخانه و آنالیز کیفی آنها مشخص گردید که pH آبهای جاری اطراف کارخانه در حد 5/8 - 7 بوده و از نظر اسیدی نیز مشکل زیست محیطی ندارد. عواملی چون بالا بودن سختی آب منطقه به علت وجود لایه‌های آهکی و کانی‌های رسی تشکیل دهندة خاکستر زغالسنگ مانند مونتموریلونیت که مانع نفوذ آبهای ناشی از بارشهای جوی به درون سد باطله شده و عدم وجود پیریت به عنوان منشأ تولید پساب اسیدی موجب گردیده است که آلودگی اسیدی از جانب کارخانه زغالشوئی، محیط زیست منطقه را تهدید نکند.

زهاب ، آزمایشات A.B.A. ، جیگ ، فلوتاسیون ، باطله