محمد حسین سرائی - گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران.
منصوره یاراحمدی - گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

امروزه زیست پذیری شهری به عنوان کلیدی ترین مفهوم در برنامه ریزی شهری هست و با تمام زوایا و ابعاد ذهنی و عینی سکونتگاه های شهری سروکار دارد. در راستای اهمیت زیست پذیری برای شهرها، هدف پژوهش حاضر تحلیل و ارزیابی زیست پذیری نواحی شهری در محدوده شهر اسفراین است. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف پژوهش کاربردی و ازلحاظ روش توصیفی - تحلیلی می باشد. به منظور جمع آوری اطلاعات و داده های موردنیاز از روش کتابخانه ای، میدانی و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. در این پژوهش به منظور بررسی زیست پذیری شهری در محدودی شهر اسفراین، در ابتدا ابعاد و مولفه های موثر بر زیست پذیری شهری با استفاده از تکنیک دلفی شناسایی شده و با استفاده از روش ANP رتبه بندی گردیدند. در ادامه به بررسی میزان زیست پذیری محلات بر اساس ابعاد شناسایی شده، پرداخته شد. در انتها به بررسی ابعاد کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی نسبت به یک وضعیت مطلوب پرداخته شد. یافته‎های پژوهش حاکی از این است که مولفه هایی چون مسکن مناسب و هویت و حس تعلق مکان، سطح درآمد، آموزش و کیفیت آن، کیفیت پیاده روها و فضاهای عمومی، دسترسی به مراکز تجاری و خدماتی، دسترسی به مراکز درمانی، پارک و فضاهای سبز ازجمله مهم ترین عوامل موثر بر زیست پذیری شهری در محدوده موردمطالعه هستند. زیست‎پذیرترین محلات شهری اسفراین در میان محلات بیست گانه، محلات ۲۰، ۱۶ و ۱۴ هستند. همچنین در میان ابعاد مورد بررسی، بعد زیست محیطی به دلایلی چون وضعیت مطلوب آب وهوایی، فضاهای باز و سبز شهری و چشم اندازهای زیبا در وضعیت مطلوبی است، اما سه بعد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در وضعیت متوسط رو به پایین قرار دارند.

زیست پذیری شهری, اسفراین, تحلیل دلفی, روش ماباک