افشین منتظرالقائم - دانشجوی دکتری تخصصی گروه جغرافیا ،واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد ،ایران.
مهری اذانی - استادیارگروه جغرافیا،واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد ،ایران
احمد خادم الحسینی - دانشیارگروه جغرافیاو ،واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد ،ایران.
امیر گندمکار - دانشیارگروه جغرافیا ،واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد ،ایران.

تاب آوری اجتماعی نقش مهمی در پایداری اجتماعی در برابر بحرانهای شهری داردلذا، پژوهش حاضر تلاش کرد تا با استفاده از روش «توصیفی- تحلیلی» از طریق ابزار پرسشنامه به تعداد ۳۸۳ نفر به تحلیل تطبیقی کیفیت تحقق مولفه های تاب آوری اجتماعی در مناطق ۱، ۱۲ و ۲۰ کلانشهر تهران بپردازد. نظرات شهروندان بر حسب فرمول کوکران به روش نمونه گیری طبقه بندی شده و تخصیص نسبی بر اساس حجم جمعیت گردآوری گردید. نتایج نشان داد که کیفیت تحقق و برخورداری از مولفه های تاب آوری اجتماعی در سه منطقه مورد مطالعه بر اساس آنالیز واریانس چند متغیره۱ متفاوت بود ، و نتایج نشان داد که شاخص اعتماد عمومی در منطقه ۱ به عنوان یکی از مناطق مرفه تهران و شاخص مشارکت غیررسمی در منطقه ۱۲ به عنوان یکی از منطقه های متوسط نشین و شاخص حس تعلق مکانی در منطقه ۲۰ به عنوان یکی از مناطق کم برخوردار از اولویت برخورداربودند و اما در تحلیل اولویت مولفه های تاب آوری در سه منطقه یاد شده بر اساس مدل تاپسیس فازی۲ و در هر سه منطقه یاد شده، شاخص آگاهی به ترتیب با (منطقه ۱ با ۵۵۱۸/۰ وزن فازی) (منطقه ۱۲ با ۵۶۷۵/۰ وزن فازی) و (منطقه ۲۰ با ۶۴۵۱/۰ وزن فازی) بیشترین تاثیر را پذیرفته است. در نتیجه مشخص شدکه راهبرد ارتقای تاب آوری اجتماعی در کلانشهر تهران باید در راستای افزایش سطح آگاهی و مهارت های شهروندی در هر سه منطقه تهران باشد همچنین باید در راستای افزایش سازگاری و همبستگی اجتماعی شهروندان بوده ونیزموجب افزایش مشارکت غیر رسمی آنها گردد و همیاری و عضویت شهروندان را در تشکل های درون گروهی و اجتماعی افزایش دهد همچنین بهبود حس تعلق مکانی و هویت مندی اجتماعی در مناطق کم برخوردار شهری باید در اولویت قرارگیرد ، تا بتوان به تاب آوری اجتماعی همگن و پایدار در کلانشهر تهران دست یافت.

تاب آوری اجتماعی, تحلیل تطبیقی, اعتماد عمومی, حس تعلق مکانی, کلانشهر تهران