مهین ضیا - دانشجوی کاشناسی ارشد گیاهپزشکی، دانشگاه بیرجند
مهدی جهانی - دانشیار گروه گیاه پزشکی، دانشگاه بیرجند -
محمدحسین امینی فرد - دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشگاه بیرجند

امروزه منابع گیاهی به عنوان جانشین مواد شیمیایی در داروها و مواد غذایی مورد توجه روز افزون قرار گرفته اند. بدون شک استفادهاز عصاره و اسانس گیاهان می تواند جایگزین بسیار مناسبی باشد. چرا که ثابت شده است اسانس برخی گیاهان دارای خاصیت ضدمیکروبی است. باتوجه به اهمیت اقتصادی زرشک در ایران، به خصوص در منطقه توجه و رسیدگی به بیماریهای مربوط به آن حایزاهمیت میباشد. خسارات وارد شده به زرشک توسط قارچ پنی سیلیوم مورد توجه میباشد. در این تحقیق تاثیر چهار اسانس دارچین،کندر، اکالیپتوس، زنیان بر بازدارندگی رشد قارچ پنی سیلیوم در شرایط In vitro ، بررسی شد که در آن اسانس ها در پین غلتیت ۰۲۰۰، ۴۰۰، ۶۰۰، ۸۰۰ میکرولیتر با سه تکرار مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج In vitro نشان داد که با افزایش غلظت همه اسانس-ها فعالیت ضد قارچی آنها افزایش مییابد. بهترین اثر بازدارندگی در قارچ پنی سیلیوم به ترتیب مربوط به استفاده از اسانس دارچین،زنیان، کندر، اکالیپتوس میباشد. به طوری که در اسانس دارچین با غلتت های ۲۰۰، ۴۰۰، ۶۰۰، ۸۰۰ میکرولیتر و همچنین اسانس زنیان در غلتت ۸۰۰ میکرولیتر در تمام نمونه برداری ها عدم رشد قارچ مشاهده گردید. این آزمایش نشان داد تیمارهای فوق رشدقارچ را متوقف نمودند. بررسی اثر اسانس های گیاهی بر قارچ پنی سیلیوم روی میوه زرشک جدید می باشد. نتایج بررسی اخیر نشان دادکه می توان از اسانس های گیاهی به عنوان کنترل کننده بیماری های گیاهی در کشاورزی استفاده کرد.

اسانس گیاهی، قارچ پنی سیسلوم، کنترل بیولوژیک