سیده نگین شریعت پناهی - گروه علوم آب وخاک، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران
مهران هودجی - گروه علوم آب وخاک، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران
مجتبی محمودی - بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران
رضا علیزاده نوائی - مرکز تحقیقات سرطان گوارش، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران
ملیحه طالبی اتوئی - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران

یکی از موضوعات بحث برانگیز در خصوص آلودگی منابع آب و محصولات کشاورزی، ارتباط بین مصرف نیترات و خطر سرطان می باشد. در این پژوهش ابتدا دو منطقه با بروز بالا (شهرستان سوادکوه) و بروز پایین (شهرستان سیمرغ) مشخص و اطلاعات بیماران سرطانی بین سال های ۱۳۹۵-۱۳۹۳ تهیه گردید. غلظت نیترات در ۳۰ نمونه سبزیجات و آب آشامیدنی هر شهرستان آنالیز گردید. نتایج نشان داد باقیمانده نیترات در سبزیجات مصرفی شهرستان های سوادکوه، شامل گوجه فرنگی، خیار و سیر (به ترتیب با غلظت های ۲۵۱، ۲۶۴ و ۳۳۹۸ میلی گرم در کیلوگرم وزن تازه)، و سیمرغ شامل گوجه فرنگی، خیار و سیر (به ترتیب با غلظت های ۱۶۱، ۱۶۵ و ۲۲۵۹ میلی گرم در کیلوگرم وزن تازه) بیشتر از مرز بیشینه (به ترتیب ۱۲۰، ۹۰ و ۵۰۰ میلی گرم در کیلوگرم) بود. بیشترین و کمترین غلظت نیترات در هر دو شهرستان سوادکوه و سیمرغ به ترتیب در سبزیجات سیر و پیاز مشاهده شد. غلظت نیترات آب آشامیدنی در سوادکوه و سیمرغ به ترتیب ۸/۱۵ و ۳/۱۰ میلی گرم در لیتر بود. در هر دو شهرستان غلظت نیترات آب زیر حد مجاز بود که نقشی در بروز سرطان های گوارشی نداشتند. بین غلظت نیترات در اسفناج، سیر، شاهی و پیاز و بروز سرطان های گوارشی رابطه معنی دار آماری مشاهده شد.

آب آشامیدنی, آلودگی سبزیجات, سرطان, نیترات, نیتریت