الهه شفیعی - دانشجوی دکترای انفورماتیک پزشکی، گروه علوم اطلاعات سلامت، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران
صدریه حاج اسمعیل گوهری - دکترای مدیریت اطلاعات سلامت، استادیار، مرکز تحقیقات انفورماتیک پزشکی، پژوهشکده آینده پژهی در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران
سیمین صالحی نژاد - دانشجوی دکترای سلامت در بلایا، مرکز تحقیقات سلامت در بلایا و فوریت ها، پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران
سعیده گوهری نژاد - کارشناس ارشد انفورماتیک پزشکی، مرکز تحقیقات انفورماتیک پزشکی، پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران
محمدمهدی قائمی - دکترای انفورماتیک پزشکی، استادیار، مرکز تحقیقات انفورماتیک پزشکی، پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران
امیرحسین نبی زاده - دکترای علوم کامپیوتر، مرکز تحقیقات انفورماتیک پزشکی، پژوهشکده آینده پژوهی در سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، کرمان، ایران

مقدمه: همه گیری کووید که از سال ۲۰۱۹ بطور جهانی گسترده شد، فرصت مناسبی را برای توسعه سیستم های تله مدیسین فراهمنمود. بسیاری از کشورها با توجه به الزامات قرنطینه جهت پیشگیری از انتشار ویروس، از فرصت تله مدیسین برای به حداقل رساندنارتباطات حضوری بهره برده اند. هدف این مطالعه بررسی ۱۰۰ مقاله پراستناد منتشرشده در زمینه کاربردهای تله مدیسین در همهگیری کووید ۱۹ جهت شناسایی محبوب ترین نوع خدمات تله مدیسین، کشورهای پیشگام در این زمینه و مجلات پرکاربرد بوده است.مواد و روشها: جستجوی مقالات با استفاده از کلیدواژه های “COVID ۱۹” ، “SARS CoV ۲” ، “Coronavirus” ،“۲۰۱۹ nCoV” ، “telemedicine” و “telehealth” در پایگاه داده Web of Science انجام شد. مقالات بازیابی شدهبراساس تعداد استنادات مرتب شدند. سپس مقالات براساس هدف پژوهش موردبررسی قرارگرفتند و ۱۰۰ مقاله مرتبط با بیشتریناستناد برای بررسی نهایی انتخاب شدند. در نهایت اطلاعاتی شامل نام مقاله و نویسنده، کشور انجام مطالعه، نوع مطالعه، نوع خدمتتله مدیسین و تعداد استنادات از مقالات استخراج شد.نتایج: از مجموع ۵۸۴۵ مقاله، ۱۰۰ مقاله پراستناد مرتبط استخراج شدند. ۲۲ درصد مقالات در زمینه خدمات تله مدیسین بصورتعمومی بودند و پس از آن بیشترین تعداد مقالات (۱۱%) در زمینه خدمات سلامت روان ازراه دور بودند. اکثریت مقالات از نوع نظری-گزارشی (۴۴ %) و پژوهشی اصیل (۴۳%) بودند. کشور آمریکا بیشترین تعداد مقالات پراستناد (۵۷%) را دارا بود. بیشترین تعداد مقالاتدر دوژورنال JMIR (۸%) و JAMIA (۷%) چاپ شده بودند. نتیجه گیری: علی رغم انتشار مقالات پژوهشی اصیل که نتایج تحقیقات عملی در زمینه تله مدیسین را در زمان همه گیری کرونانشان می دهند. مقالات نظری-گزارشی بیشتر مورد استناد قرار می گیرند. احتمالا به دلیل این است که در این نوع مقالات نویسندگانبه طور مختصر به بیان تجربه ها و همچنین نکات کلیدی مورد نیاز جهت پیاده سازی موفق سیستم های تله مدیسین اشاره کرده اندکه با توجه به شرایط اضطراری طغیان بیماری بیشتر می تواند کمک کننده باشد. ویژگی های دیگری مانند مقالات انجام شده توسطنویسندگانی از کشورهای پیشرو مانند آمریکا و چاپ مقاله در مجلات تخصصی حوزه انفورماتیک پزشکی می تواند احتمال استناد بهمقاله را افزایش دهد.

تله مدیسین، کووید- ۱۹، مقالات پر استناد