حسن محمدرضایی - گروه حقوق، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
سید باقر میرعباسی - گروه حقوق، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
علی کمالی - گروه حقوق، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

زمینه: رعایت موازین حقوق بشر و پایبندی به اصول و بنیادهای اخلاقی آن از آسیب پذیری حاکمیتها در مقابل تصمیمات خارجی جلوگیری می کند و استقلال کشورها را در جهانی که وابستگی متقابل یکی از ویژگیهای آن است تضمین می­نماید. دولت­ها، ضمن داشتن مشروعیت قانونی باید از مشروعیت اخلاقی نیز بهره مند باشند. در غیر این صورت، به­واسطه اظهارنظرهای نهادهای رسمی حقوق بشری سازمانهای بین المللی و دولتهای دیگر، با فشار افکار عمومی بین المللی مواجه می­شوند. این فشار حتی می تواند تا حد توسل به زور برای وادار ساختن یک دولت نقض کننده حقوق بشر به رعایت مقررات مربوط و موازین اخلاقی، پیش رود. امروزه حقوق بین الملل تهدید و کاربرد زور در روابط بین المللی را ممنوع دانسته و از کشورهای عضو سازمان­ملل­متحد می­خواهد از تهدید و کاربرد زور علیه استقلال سیاسی و تمامیت ارضی دیگر کشورها خودداری نمایند. لذا، هدف این مقاله بررسی معیارهای تجویز توسل به زور در صورت نقض فاحش و گسترده حقوق بشر و بنیادهای اخلاقی آن است. نتیجه گیری: بررسی منابع موجود نشان می­دهد، تجویز توسل به زور در صورت نقض فاحش و گسترده حقوق بشر می تواند از مستندات و مقررات حقوق بین الملل عمومی تبعیت نماید. عدم رعایت بنیان­های اخلاقی حقوق بشری به گونه ای که وجدان جامعه بشری را جریحه دار نماید منجر به نقض فاحش حقوق بشر می گردد. و این امر می تواند مجوزی برای توسل به زور باشد. علاوه بر این محافظت از معیارهای اخلاقی مانند حمایت از حرمت انسانی، دفاع مشروع و حفظ صلح و امنیت بین المللی می تواند دلیلی برای توسل به زور در نظر گرفته شود و در چنین شرایطی تنها، شورای امنیت می تواند جواز توسل به زور را صادر نماید.  

Coercion, Human Rights, Ethics, توسل به زور, حقوق بشر, اخلاق