جعفر قائمیان - دانش آموخته کارشناسی ارشد حشره شناسی، گروه گیاهپزشکی، واحد رفسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، رفسنجان، ایران
نجمه عظیمی زاده - استادیار گروه گیاهپزشکی، واحد رفسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، رفسنجان، ایران

شته مومی کلم Brevicoryne brassicae یکی از آفات مهم گیاهان خانواده کلمیان در اکثر مناطق ایران و جهان است. خسارت این آفت عملکرد محصول را ۹ تا ۷۷ درصد کاهش می دهد. در این راستا، کاربرد بی رویه سموم آفت کش، مشکلات جدی نظیر سمیت مستقیم برای دشمنان طبیعی آفات و موجودات غیرهدف، بروز مقاومت در آفات، باقی مانده سم در محصولات غذایی، اثرات سوء زیست محیطی و غیره را به دنبال دارد. از این رو استفاده از ترکیبات گیاهان به عنوان یک منبع زیستی، می تواند جایگزین حشره کش های مصنوعی در برنامه های کنترل آفات معرفی گردد. در این پژوهش، تاثیر ۳ ترکیب گیاهی نیم آزال، صابون پالیزین و تنداکسیر بر روی شته مومی کلم مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج بدست آمده از پژوهش حاضر نشان می دهد که در شرایط آزمایشگاهی، تاثیر حشره کش های گیاهی روی درصد تلفات و میزان مرگ و میر شته مومی کلم، بعد از گذشت ۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت متفاوت است. با توجه به نتایج به دست آمده از آزمایش های زیست سنجی، به طور کلی بیش ترین میزان درصد تلفات شته مومی کلم در بین تیمارهای مختلف بعد از گذشت ۲۴ ساعت از اسپری کردن حشره کش، مربوط به تیمار ۵۰/۰۰ در هزار تنداکسیر (درصد تلفات (۸۷/۲۷±۱/۸۱ می باشد. نتایج این پژوهش، می تواند گامی جهت استفاده کاربردی از ترکیبات گیاهی به عنوان ترکیب غیرشیمیایی جهت کنترل شته مومی کلم باشد.

شته مومی کلم، ترکیبات گیاهی، نیم آزال، صابون پالیزین، تنداکسیر