سید رضا علمی حسینی - مربی گروه مهندسی مواد ، دانشکده مهندسی شهید نیکبخت ، دانشگاه سیستان
حسین عربی - استاد،دانشکده مهندسی مواد و متالورژی ،دانشگاه علم و صنعت ایران

فولادهایی با ترکیب 18Ni-9Co-5Mo گروهی از فولادهای فوق مستحکم هستند که دارای چقرمگی شکست بالایی می باشند. به منظور پایین نگهداشتن عناصر ناخالصی در این فولادها که برای ایجاد استحکام و چقرمگی بالا ضروری می باشد و همچنین به دلیل وجود عناصر آلیاژی فعال در آنها ، استفاده از بعضی روش های ذوب و ریخته گری نظیر فرآیندهای ذوب القایی تحت گاز آرگن (AIM) ، ذوب القایی تحت خلاء (VIM) و نیز ذوب قوسی تحت خلاء (VAR) همواره در تولید این فولادها مورد توجه بوده است. امروزه جهت افزایش هر چه بیشتر قابلیت این فولادها استفاده از روشهای ذوب و ریخته گری دو گانه مرسوم شده است. در این تحقیق فرآیندهای ذوب دوگانه VIM+VAR و AIM+VAR بر روی فولاد 8Ni-9Co-5Mo حاوی 1 درصد وزنی تیتانیم انجام شد. در صورتیکه صرفا خواص مکانیکی شمش های تولید شده به روشهای AIM و VIM با یکدیگر مقایسه شود، به دلیل اختلاف نوع محیط ذوب تفاوت محسوسی میان مقادیر خواص مکانیکی دو فولاد به وجود می اید . اما با انجام فرایند VAR به عنوان مرحله دوم فرایند ذوب دو گانه بر روی این دو نمونه اختلاف خواص مکانیکی به حداقل رسیده است. به عبارت دیگر در این تحقیق ثابت شد در فرایندهای ذوب دو گانه ای که مرحله دوم آن فرایند VAR است، نوع محیط ذوب مرحله اول تاثیر چندانی در خواص مکانیکی شمش نهایی نخواهد داشت.

فولاد 18Ni-9Co-5Mo ، ذوب مجدد قوسی تحت خلاء ، ذوب القایی تحت خلاء ذوب القای تحت گاز آرگن ، خواص مکانیکی