مینا سیف زاده - عضو هیئت علمی مر کز ملی تحقیقات فراوری ابزیان
علی اصغر خانی پور - رئیس پژوهشکده آبزی پروری آب های داخلی کشور

زمینه مطالعاتی: بتاکاروتن پیش نیاز ویتامین A و از افزودنی های غذایی است. بتا کاروتن در صنعت از طریق سنتز شیمیایی از β-ionone تهیه می شود. این رنگ از ترکیبات سنتتیک هست، که می تواند به آسانی از طریق مواد غذایی به مصرف کنندگان منتقل شود. بنابراین تحقیق در زمینه تهیه رنگ های طبیعی برای کاربرد در صنعت غذایی از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف: این پروژه باهدف تعیین مقدار، کیفیت، درصد خلوص بتا کاروتن استخراج شده از آزولای تالاب انزلی در فصل زمستان و مقایسه آن با نوع سنتتیک انجام شد. روش ها : برای اجرای این پروژه یک تیمار شامل بتا کاروتن استخراج شده به روش هیدرولیز قلیایی از آزولای تالاب انزلی در فصل زمستان سال ۱۳۹۳در نظر گرفته شد. تیمارها به مدت یک سال در دمای پنج درجه سلسیوس نگهداری شدند. از بتا کاروتن سنتتیک به عنوان شاهد استفاده شد. کیفیت تیمارها با استفاده از آزمایش های شیمیایی شامل تعیین مقدار و کیفیت بتا کاروتن، رنگ سنجی (هانترلپ)، درصد خلوص و ویتامین A به وسیله HPLC ، زمان ماندگاری و حلالیت بتا کاروتن طبیعی بررسی شد. نتایج: در نتایج آزمایش های شامل درصد خلوص، غلظت، رنگ سنجی، ترکیبات ویتامینه، حلالیت و زمان ماندگاری در بتا کاروتن آزمایشی در مقایسه با شاهد تفاوت معنی دار مشاهده نشد(۰۵/۰(P>. طی زمان ماندگاری این فاکتورها در تیمارهای آزمایشی و شاهد تفاوت معنی دار نشان ندادند(۰۵/۰(P>. بتا کاروتن طبیعی طی زمان نگهداری به مدت یک سال در دمای ۵ درجه سلسیوس از کیفیت مطلوبی برخوردار بود. نتیجه گیری نهایی: با توجه به عدم وجود تفاوت معنی دار بین بتا کاروتن استخراج شده از آزولا در مقایسه با نوع سنتتیک از حیث آزمایش های شیمیایی، خلوص، زمان ماندگاری و ارجحیت بتا کاروتن طبیعی استخراج شده از آزولا در مقایسه با نوع سنتتیک از حیث بهداشت مواد غذایی می توان کاربرد بتا کاروتن طبیعی تهیه شده از آزولا را به جای بتا کاروتن سنتتیک در صنعت غذایی پیشنهاد کرد.

آزولا, رنگ دانه های طبیعی, بتا کاروتن, افزودنی غذایی, تالاب انزلی