معصومه خادم - علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، موسسه آموزش عالی آفاق ارومیه
هادی الماسی - گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
سعید مشکینی - گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

امروزه استفاده از محصولات غذایی آماده مصرف در حال گسترش است و افزایش ماندگاری این محصولات، توجه محققین را به خود جلب کرده است. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر فیلم زیست تخریب پذیر فعال برپایه سلولز باکتریایی حاوی اسانس رزماری و نانوذرات اکسید روی (ZnO) (در دو غلظت ۵/۲ و ۵ درصد وزنی فیلم سلولز) بر روی خواص شیمیایی، ترکیبات تغذیه ای و کیفیت میکروبی دانه های انار آماده مصرف در طول ۱۲ روز نگهداری در دمای C°۴ بود. همچنین تاثیر تابش دهی فیلم های حاوی ZnO با نور UV در طول موج nm۲۴۵ به مدت ۱۰ دقیقه بر روی عملکرد نانوذرات ZnO مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اسانس رزماری باعث کاهش pH و نانوذرات ZnO باعث افزایش pH دانه های انار در طول نگهداری می شوند. همچنین فیلم های فعال در حفظ بریکس دانه های انار، موثرتر از فیلم شاهد بودند. نمونه های در تماس با فیلم حاوی ۵ درصد ZnO و تابش دهی شده با نور UV، در روز دوازدهم، بالاترین فعالیت آنتی اکسیدانی (۵/۴۳ درصد) و بیشترین میزان ویتامین ث (۳/۶۴ میلی گرم بر میلی لیتر) را نشان دادند. با این وجود، تاثیر اسانس رزماری در حفظ خصوصیات رنگی انار بیشتر از نانوذرات ZnO بود و نمونه تیمار شده با فیلم حاوی ۵ درصد اسانس رزماری، در روز آخر نگهداری، بالاترین اندیس *a(۰۰/۱۸) و کمترین اختلاف رنگ کلی (۶۱/۱) با نمونه انار تازه را نشان داد. نتایج آزمون میکروبی نشان داد که نانوذرات ZnO در کنترل رشد باکتری ها موثرتر از اسانس رزماری عمل می کنند و تابش دهی نور UV نیز فعالیت ضدمیکروبی آنها را افزایش می دهد. جمعیت کپک و مخمر تا روز چهارم نگهداری افزایش یافت اما پس از آن رو به کاهش گذاشت. بطور کلی، نمونه های دانه انار در تماس با فیلم فعال حاوی نانوذرات ZnO تابش دهی شده، بهترین خصوصیات شیمیایی و میکروبی را در طول نگهداری نشان داد اما تاثیر اسانس رزماری در حفظ رنگ نمونه ها بیشتر از ZnO بود. 

انار, فیلم سلولز باکتریایی, اسانس رزماری, نانوذرات ZnO, بار میکروبی