ابراهیم ابراهیمی - دانش آموخته کارشناسی ارشد پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
حمید کاردان مقدم - دکتری منابع آب دانشگاه تهران. کارشناس پژوهشی موسسه تحقیقات آب، وزارت نیرو
عباس روزبهانی - استادیار گروه آبیاری و زهکشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران

بحران آبی از مهم­ترین مناقشات روز جهان محسوب می­شود و ایران نیز در زمینه منابع آبی جزء کشورهای دارای شرایط تنش است. درپی افت سطح آب زیرزمینی آبخوان­ ها، اکثر دشت ­های کشور شرایط بحران منابع آبی و افت سطح آب زیرزمینی را تجربه کرده است و برداشت از سفره ­های آب زیرزمینی آن ها محدود گردیده است. از جمله دشت­ های دارای تنش آبی، دشت هشتگرد است که در این پژوهش به ­عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب شده است. برای خروج این دشت از وضعیت مذکور، می ­بایست در زمینه مصارف آبی اقدامات مدیریتی اساسی صورت بگیرد که این امر نیازمند ابزارهای پیش­ بینی وضعیت منابع آبی در اثر اعمال این اقدامات است، یکی از این ابزارها، شبکه بیزین می­ باشد؛ که برای ایجاد مدل بیزین پیش ­بینی­ کننده وضعیت منابع آبی، متغیر پیش­ بینی­ شونده، پارامتر سطح آب زیرزمینی در ماه آتی و متغیرهای پیش ­بینی­ کننده، پارامترهای دما، بارش، تبخیر، میزان تغذیه آبخوان، میزان تخلیه آبخوان و سطح آب زیرزمینی در ماه فعلی درنظر گرفته شد. برای کاهش عدم قطعیت اطلاعاتی، از دو رویکرد پیش ­بینی با داده­های دسته­ بندی­ شده (داده­ های گسسته) و پیش­ بینی با داده­ های صریح (داده­ های پیوسته) استفاده شد و با بررسی دقت پیش­ بینی آبخوان توسط دو رویکرد مورد اشاره، رویکرد صریح پیش­ بینی دقیقی از هیدروگراف مشاهداتی ارائه داد که درنتیجه، این رویکرد به­ عنوان رویکرد برتر برای پیش­ بینی سطح آب زیرزمینی در اثر اعمال سناریوهای مدیریتی انتخاب گردید که در آن مقادیر ضریب تبیین ۰/۹۴۵۲ و میانگین مجذور مربعات خطا ۰/۲۲۰۷ می­ باشد. رویکرد مورد استفاده در این پژوهش را می­ توان در دیگر دشت­ های دارای تنش منابع آبی نیز به ­کار برد.

شبکه های بیزین, پیش بینی سطح آبخوان, مدیریت آب های زیرزمینی, دشت هشتگرد