رضا پیش قدم - استاد آموزش زبان انگلیسی و روانشناسی تربیتی، دانشگاه فردوسی مشهد
شیما ابراهیمی - استادیار آموزش زبان فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد. ایران.
ایمان الله بیگدلی - استاد روان شناسی تربیتی، دانشگاه فردوسی مشهد. ایران.

مقدمه: افراد به میزانی که با یک پدیده مواجه می شوند و بسته به میزان حواسی که در این مواجهه درگیر می شود، می توانند شناخت و ادراک متفاوتی نسبت به یک پدیده داشته باشند که در مفهوم سازی و نوع نگرش آنان حائز اهمیت است. روش: نگارندگان در پژوهش حاضر با در نظر گرفتن مفهوم هیجامد (هیجان+بسامد)، به معرفی الگوی نیمرخ هیجامدی در سه سطح فردی و اجتماع یومی و اجتماعی جهانی پرداخته اند. میزان هیجانات برانگیخته از حواس و بسامد وقوع یک پدیده، محرکی برای تولید انگیزش در فرد یا گروهی از افراد جامعه محسوب می شود که انگیزش حسی هیجانی نامیده شده است. بر این اساس، هیجامد به انواع «هیجامد هیجانی»، «هیجامد حسی» و «هیجامد حسی هیجانی» تقسیم شده است که افراد بسته به میزان هیجان و حس درگیر شده آنان نسبت به میزان مواجه می توانند انگیزش و غوطه وری متفاوتی داشته باشند و این امر منجر به ایجاد نگرش متفاوت در سطوح فردی، اجتماعی بومی و اجتماعی جهانی می شود. یافته ها: نتایج نشان می دهد هنگامی که فرد هیجان بیشتری را نسبت به بسامد، تجربه می کند هیجان تولیدشده به اندازه ای تاثیرگذار است که ممکن است فرد را از سطح برون آگاهی اطلاعاتی به سمت درون آگاهی سوق دهد و درنتیجه غوطه ‎وری او افزایش یافته و انگیزش بالایی پیدا می کند که نگرش مثبتی را به دنبال دارد. چنانچه این هیجان در اثر تکرار بسامد از نوع منفی یا خنثی باشد ممکن است به اجتناب شدید و بی انگیزگی در انجام عمل منجر شود و میزان غوطه وری کمتر به همراه نگرشی منفی را به دنبال داشته باشد. نتیجه گیری: در حالت طبیعی بهتر است که تجربه بسامدی و هیجانی فرد با یکدیگر برابر باشد. در چنین شرایطی میزان انگیزش و غوطه وری نیز متعادل خواهد بود و فرد نگرشی همخوان را در سه سطح فردی، اجتماعی بومی و اجتماعی جهانی فارغ از هیجانات شدید تجربه خواهد کرد. افزون بر این، می توان گفت تجربه حسی هیجانی افراد در سطوح فردی، اجتماعی بومی و اجتماعی جهانی می تواند متفاوت باشد و نوع نگرش اجتماعی بومی و اجتماعی جهانی می توانند بر نگرش فردی تاثیرگذار باشند.

هیجامد, نگرش فردی, نگرش اجتماعی, انگیزش, غوطه وری, الگوی نیمرخ هیجامدی