سیده عاطفه حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
مرضیه آزاد ارمکی - استادیار دانشکده معماری دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

آفرینش فضای معماری برای کودکان ، باتوجه به ویژگی های شناختی آنان از یک سو و اهمیت مسائل دوره کودکی بر سرنوشت و آینده آنان از سوی دیگر بسیار حائز اهمیت است .از این میان معماری مدارس دوره اول ابتدایی ، باتوجه به این که اولین فضای رسمی آموزش این دسته از دانش آموزان به حساب می آید قابل تامل است . اگر آنان به این مکان احساس تعلق داشته باشند ، در فراگیری اهداف آموزشی و پرورشی خود موفق تر عمل خواهند کرد .پژوهش های متعددی در باب راهکار های افزایش این احساس تعلق در کودکان صورت گرفته است که از ابعاد مختلف روانشناختی ، اجتماعی و کالبدی به بررسی موضوع پرداخته اند .در این بین استفاده از نماد ها و نشانه در کالبد مدرسه می تواند به ایجاد احساس تعلق به مکان در کودکان منجر شود .مطالعه پژوهش ها نشان داد که با توجه به ویژگی های شناختی کودکان از جمله یادگیری بیشتر از طریق بصری و هم چنین تعلق خاطر به خاطرات دوران کودکی و فضاهای خیال انگیز بازی هایشان ، نقش استفاده از نماد و نشانه تا چه حد می تواند در این مهم تاثیر گذار باشد . نماد ها و نشانه هایی همچون نماد های طبیعت ، رنگ و فرم های آشنا و فضاهای تحریک کننده حواس پنچ گانه و شمایل مربوط به بازی ها و خاطرات بصری کودک در وابستگی عاطفی و افزایش حس تعلق کودک به مدرسه موثر است .

احساس تعلق ، نماد و نشانه ، کودک ، مدرسه.