فرزاد صالحیان - دانشجوی دکتری مکانیک بیوسیستم دانشگاه تربیت مدرس
سید جعفر هاشمی - استادیار گروه مکانیک بیوسیستم دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

زمان مناسب برداشت برنج می تواند ضایعات محصول را در مزرعه و عملیات تبدیل شلتوک کاهش دهد. در این تحقیق، اثر زمان برداشت شالی بر خواص تبدیل دو رقم برنج محلی هاشمی و پرمحصول گوهر در مرکز ترویج و توسعه تکنولوژی هراز (ایران) بررسی شد. برداشت محصول هنگامی که رطوبت شلتوک به ۲۳ درصد بر پایه تر رسید (۸۵ و ۱۱۵ روز پس از نشاکاری به ترتیب برای ارقام هاشمی و گوهر) آغاز و تا ورس کامل محصول طی نه زمان برداشت بررسی شد. نتایج بررسی ها نشان می دهد که اثر زمان برداشت بر صفات درصد ترک، دانه های گچی، مقدار سختی، راندمان تبدیل کل، درجه تبدیل و درصد برنج سفید سالم در سطح احتمال ۱ درصد معنی دار است. همچنین، بیشترین راندمان تبدیل کل (۹/۵۳ درصد) و میزان برنج سفید سالم (۷/۴۰ درصد) برای رقم هاشمی در زمان برداشت ششم با رطوبت ۳/۱۸ درصد (۹۳ روز پس از نشاکاری) به دست آمده است اما برای رقم گوهر، اختلاف معنی داری بین زمان های مختلف برداشت وجود نداشت. بنابراین مشخص شد که مناسب ترین بازه زمانی برداشت برنج از نظر راندمان تبدیل کل و درصد برنج سفید سالم برای رقم هاشمی بین ۹۲ تا ۹۵ و برای رقم گوهر بین ۱۲۱ تا ۱۲۴ روز پس از نشاکاری است.

دانه های گچی, درصد برنج سفید سالم, درصد ترک, راندمان تبدیل کل, زمان برداشت