ولی الله کریمی - استادیار بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری/ مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران(ساری)/ سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج
عیسی کیا - محقق پژوهشی، بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران
محمد علی ملکی - گروه تحقیقات هواشناسی کاربردی، اداره کل هواشناسی استان مازندران

منحنی­ های شدت- مدت- فراوانی بارندگی یا روابط دیگری که بتواند شدت بارندگی را به ازای یک تداوم مشخص تعیین کند از ملزومات طراحی در هر پروژه هیدرولوژیکی است، چرا که سیل طراحی بر اساس رگبار طراحی بوده و رگبار نیز دارای تداوم معینی است که می­ بایست شدت آن مشخص شود. پدیده تغییر اقلیم  ناشی از گرم شدن کره زمین بر مقدار و به تبع آن شدت بارش ­ها در مناطق مختلف جغرافیایی تاثیرگذار است. به منظور بررسی اثر گرم شدن کره زمین بر شدت بارندگی ها در ایستگاه سینوپتیک بابلسر، دوره مورد مطالعه به دو بازه زمانی ۲۶ ساله (۱۹۶۸-۱۹۹۳) و (۱۹۹۴-۲۰۱۹) تقسیم شد. شدیدترین رگبار ۱۰، ۲۰، ۳۰، ۴۰، ۵۰، ۶۰، ۹۰ دقیقه، ۲، ۴، ۶، ۹، ۱۲، ۱۸ و ۲۴ ساعت هر سال از روی تمام رگبارهای رخ داده در آن سال استخراج شد. سپس با استفاده از نرم افزار EasyFit و با آزمون نکویی برازش کولموگروف- اسمیرنوف برای هر یک از ۲۸ سری داده ­ها، مقادیر شدت بارندگی برای دوره بازگشت ­های ۲، ۵، ۱۰، ۲۵، ۵۰ و ۱۰۰ ساله به دست آمد. نتایج نشان داد که شدت بارش های ۱۰ و ۲۰ دقیقه ای و ۱۸ و ۲۴ ساعته  بازه زمانی دوم نسبت به بازه زمانی اول به ترتیب ۵۴، ۱۷، ۳۵ و ۳۵ درصد افزایش یافته در حالی که شدت بارش های ۵۰، ۶۰، ۹۰ دقیقه ای و ۲، ۴، ۶ و ۹ ساعته به ترتیب ۱۰، ۲۶، ۳۱، ۳۵، ۳۴، ۲۰ و ۱۰ درصد کاهش یافته است. آزمون tجفتی انجام شده با نرم افزار SPSS روی پارامترهای دما نشان داد که در بازه زمانی دوم نسبت به زمانی اول افزایش دما رخ داده است که مقدار افزایش دمای میانگین۲۶ ساله بازه زمانی دوم نسبت به بازه زمانی اول، ۱۶/۱ درجه سانتیگراد بوده است. همچنین بر اساس آزمون من کندال انجام شده روی داده ­های ۵۲ ساله پارامترهای دما، روند صعودی مشاهده شد. به عنوان نتیجه کلی می توان عنوان نمود که تغییر اقلیم باعث افزایش شدت بارش های کوتاه مدت(۵/%۳۵) و بلند مدت(۳۵%) و کاهش شدت رگبارهای میان مدت(۲۴%) در ایستگاه سینوپتیک بابلسر شده است.

شدت بارش, تغییر اقلیم, بابلسر, گراف بارش