سمیه گلکاری - دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
محسن آیتی - دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
محمد علی رستمی نژاد - دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشکدهعلوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
عباس تقی زاده - دکتری ارتباطات، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان، کرمان، ایران

تربیت ­رسانه ­ای فرصت آموزشی است که در آن دانش ­آموزان به مجموعه صلاحیت­ های سواد رسانه ­ای دست می یابند. دست­یابی دانش آموزان به صلاحیت­ های سواد رسانه ­ای نیازمند معلمانی است که توانایی آموزش آن ها را داشته باشند. بنابراین باید این صلاحیت­ ها را در برنامه ­های قبل از خدمت خود کسب کنند. هدف پژوهش حاضر بررسی وضع موجود تربیت رسانه­ ای دانشجو معلمان است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش داده­ بنیاد انجام گرفت. مشارکت کنندگان از بین اساتید و دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان شهر بیرجند به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. داده ­ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با ۱۷ دانشجو­معلم و هشت استاد جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده­ ها با استفاده از روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی انجام شد. برای ارزیابی اعتبار تحقیق از رویکرد لینکن و کوبا استفاده شد. نتایج پژوهش نشان دهنده چهل و هشت مقوله فرعی و بیست و یک مقوله اصلی است که در قالب مدل پارادیمی شامل برداشت متناقض از تربیت­ رسانه­ای به ­عنوان مقوله محوری و شرایط علی (فعالیت ­های برنامه ریزی شده، فعالیت­ های برنامه ریزی نشده، محتوای آموزشی و فرایند یاددهی-یادگیری)، عوامل زمینه ای (محیط ­های تربیتی و عوامل سازمانی)، شرایط مداخله ­گر (عوامل انسانی، عوامل آموزشی، عوامل اجتماعی و فرهنگی، عوامل اقتصادی، امکانات و تجهیزات، محدودیت زمانی، انگیزش و حمایت سازمانی)، راهبردها (اقدامات به کار برده شده و اقدامات احساس نیاز شده) و پیامد (بهبود بهداشت روانی و جسمی، توسعه حرفه­ ای معلم، توسعه دانش و توسعه مهارت های شهروندی) قرار گرفت.

تربیت رسانه ای, دانشجو معلمان, دانشگاه فرهنگیان, سواد رسانه ای