محمد فهیمی نیا - Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health, Qom University of Medical Sciences, Qom, Iran
حسین جعفری منصوریان - Department of Environmental Health Engineering, Faculty of Health and Research Center for Health Sciences, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran
اکبر اسکندری - Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health, Qom University of Medical Sciences, Qom, Iran
محمد غفوری - Department of Environmental Engineering, Faculty of Basic Sciences, Hamedan Islamic Azad University, Hamedan, Iran
عنایت افسر - Department of Environmental Engineering, School of Natural Resources and Environment, Science and Research Branch Islamic Azad University, Tehran, Iran

زمینه و هدف: آلودگی بصری از مولفه های مهم و اساسی محیط های انسان ساخت در فضاهای شهری است. هدف از این تحقیق بررسی آلودگی بصری ناشی از مشاغل و کارگاه های شهر قم بود. روش بررسی: این مطالعه به صورت توصیفی- تحلیلی- مقطعی بود که در ۶۷۰ واحد صنفی مرتبط با ۶۷ اتحادیه مشاغل شهری صورت گرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات انجام بازدیدهای محلی، تهیه بانک اطلاعاتی و تکمیل پرسشنامه مبتنی بر معیارهای زیباشناختی شهری-محیطی بود. نتایج حاصله با نرم افزار Expert Choice نمره دهی و سپس رتبه بندی مشاغل بر حسب آلودگی بصری انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد از نظر مجموع آلودگی های بصری واحدهای شغلی تعویض روغن با امتیاز کل ۱، لوازم و مصالح ساختمانی ۰/۹۸۸، صافکاران ۰/۹۸۰، مکانیک ۰/۹۷۳، سرامیک سازان ۰/۹۴۴، گچ پزان و کوره پزان ۰/۹۳۳، موزائیک سازان ۰/۹۱۴، کارواش ۰/۸۸۵، سنگبران ۰/۸۷۲، قالیشویی ۰/۸۷۰، تراشکاران و آهنگران ۰/۸۵۷، درودگران ۰/۸۳۰، باطری سازان ۰/۸۲۵، درب و پنجره سازان آهنی ۰/۷۸۲ و تولید پرده و کرکره با امتیاز ۰/۷۵۳ دارای وضعیت نامناسبی بودند. نتیجه گیری: به منظور کاهش آلودگی های بصری ناشی از مشاغل در کوتاه مدت بایستی نظارت و بازرسی های مستمر از مشاغل به عمل آید و در دراز مدت بایستی با انجام برنامه سازماندهی، مشاغل آلاینده به خارج از شهر منتقل شوند.

Visual pollution, Urban workshops, Analytical hierarchy process, Qom city, آلودگی بصری, کارگاه های شهری, فرایند تحلیل سلسله مراتبی, شهر قم