مهراندخت نکاوند - Islamic Azad University, science and research Branch, Tehran
پریوش جعفری - Islamic Azad University, science and research Branch, Tehran
حمید رضا آراسته - Kharazmi University, Tehran

مقدمه: توجه به انگیزه و پیشرفت دانشجویان از نظر علمی و فرهنگی حائز اهمیت است. از عوامل موثر در پیشرفت و موفقیت دانشجویان مفهوم "اشتیاق تحصیلی" است. این پژوهش با هدف تبیین رابطه بین متغیرهای اشتیاق تحصیلی و عوامل موثر فردی و دانشگاهی و در نتیجه ارائه مدلی برای ارتقای اشتیاق تحصیلی انجام شد. روش ها: این مطالعه در دو بخش کیفی- کمی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران انجام شد. تعداد ۳۶۴ نفر به روش نمونه گیری ترکیبی انتخاب شدند. داده ها در بخش کیفی از طریق مصاحبه و در بخش کمی از طریق پرسشنامه روا و پایا جمع­آوری گردید. تحلیل داده های کیفی از طریق کد گذاری باز، محوری و انتخابی صورت گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده های کمی، در بخش آمار توصیفی فراوانی، درصد فراوانی، میانگین، انحراف معیار و واریانس، و در بخش آمار استنباطی از آزمون های t تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل عاملی اکتشافی، ضریب رگرسیون، تحلیل عاملی تاییدی و تکنیک مدل یابی معادلات ساختاری از طریق نرم افزار لیزرل استفاده گردید. نتایج: میانگین اشتیاق تحصیلی در دانشجویان علوم پزشکی ۴۷/۳ (از مجموع ۵ نمره) با انحراف معیار۴۷/۰و از حد متوسط بالاتر بود. بین عوامل فردی با "اشتیاق تحصیلی" همبستگی مثبت (۵۸/۰) و معناداری در سطح ۰۱/۰ وجود داشت، همچنین بین عوامل دانشگاهی با "اشتیاق تحصیلی" همبستگی مثبت (۴۰/۰) و معناداری در سطح ۰۱/۰ وجود داشت. نتایج بخش ساختاری مدل ارتقای اشتیاق تحصیلی نشان داد، عوامل فردی با ضریب ۷۹/۰و عوامل دانشگاهی با ضریب ۲۳/۰ در ارتقای اشتیاق تحصیلی دانشجویان تاثیرگذار هستند، این دو عامل ۸۴% واریانس اشتیاق تحصیلی را تبیین می کند. نتیجه گیری: با تقویت عوامل فردی و عوامل دانشگاهی می توان اشتیاق تحصیلی را در دانشجویان علوم پزشکی ارتقا بخشید.

Academic engagement, influential factors in academic engagement, medical sciences students, اشتیاق تحصیلی, عوامل اثرگذار بر اشتیاق تحصیلی, دانشجویان علوم پزشکی