محمدرضا ضیایی - دکتری تاریخ اسلام

قوم دهقان با مرکزیت برمک یکی از مناطق بهسود از توابع ولایت میدان وردک است، در باره پیشینه تاریخی این مردم اطلاع دقیقی در دست نیست، جزء اینکه برخی از محققان این مردم را به برمکیان بلخ مرتبط دانسته است. با کودتای کمونیست ها و روی کارآمدن رژیم مارکسیستی و چپی های افراطی در هفت ثور ۱۳۵۷، مردم متدین قوم دهقان بهسود، به ویژه عالمان دینی این منطقه نیز مانند سایر ملت بزرگ افغانستان به ویژه هزارستان، به پا خاسته، انقلاب اسلامی و جهاد رهایی بخش را از بهسود رقم زدند. نخستین فرمانده مجاهدین بهسود، در بهار سال ۱۳۵۸ش؛ «حاجی عوضعلی شهید» آغازگر انقلاب از بهسود بوده است. بنابراین، مسئله پژوهش عبارت است از:« نقش قوم دهقان در انقلاب مردم بهسود علیه حکومت مارکسیستی». در این پژوهش که از روش تحلیلی- توصیفی و شیوه پیمایشی بهره برده است به این پرسش پاسخ داده است که مردم قوم دهقان در انقلاب مردم بهسود چه نقشی داشته است؟ برایند این تحقیق نشان می دهد که مردم قوم دهقان آغازگر انقلاب اسلامی از بهسود بودند. الحاج عوض علی شهید نخستین فرمانده مجاهدین بهسود بود که در بهار سال ۵۸ش، گروپ ۴۸نفری قوم دهقان را رهبری نموده سایر مجاهدین مناطق مختلف بهسود نیز به ایشان پیوستند.

بهسود, قوم دهقان, انقلاب و جهاد افغانستان