الهه آجودانی - کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه پیام نور تهران
غلامرضا یاوری - استاد یارگروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه پیام نور تهران

مطالعه ی حاضر با هدف بررسی شاخص های حمایتی تولید محصولات سویا و کلزا در استان گلستان به عنوان نماینده ی تولید در کشور طی دوره 86-1382 صورت پذیرفته است. در این پژوهش قیمت ها و درآمد های بازاری و تاثیر مداخلات دولت بصورت یارانه های پرداختی و مالیاتهای دریافتی در تولید محصولات سویا و کلزا با استفاده از ماتریس تحلیل سیاستی PAM در قالب شاخص های NPIC ، NPCO و EPC در دوره مورد نظر نشان داد که به نهاده های تولید یارانه تخصیص داده شده بر محصول تولید کنندگان مالیات غیر مستقیم وضع شده اما بر ارزش افزوده تولید سویا طی دوره ی 85-1382 مالیات غیر مستقیم وضع شده است و در سال 1386 مجموع اثرات مداخله دولت در بازار محصول و بازار نهاده به نفع تولید کننده بوده است.همچنین نتایج پژو هش نشان داد که سیاست ها ی گذشته و جاری بخش کشاورزی ایران سعی در توسعه ی سطح کشت و تولید از راه دخالت هر چه بیشتر در ساز و کار بازار و ایجاد انحراف در قیمت نها ده ها و ستا ده های کشاورزی دارد ، در حالی که این سیاست ها چه در تشویق کارآمد سطح زیر کشت و چه عملکرد نا موفق بو ده اند . با توجه به یافته های پژوهش پیشنهاد شده است که در نحوه اعطای یارانه به تو لید کنند گان محصو لات زراعی تجد ید نظر شده و در جهت حذف یارا نه های اضافی اقدام شود . همچنین تنوع بخشی به سیاست های حما یتی ، به ویژه بیمه ای ، و تجد ید نظر در سیاست قیمت گذاری باید در دستور کار سیاست گذاران قرار گیرد.

شاخص های حمایتی ، ماتریس تحلیل سیاستی ، سویا ،کلزا