سروش برخورداری - فارغ التحصیل مقطع کارشناسی ارشد سازه های آبی، گروه مهندسی آبیاری، پردیس ابوریحان ، دانشگاه تهران
سید مهدی هاشمی - گروه مهندسی آبیاری، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران

 بخش عمده ای از تلفات در امتداد کانال های انتقال و توزیع آب در شبکه های آبیاری، تلفات ناشی از تراوش است. تخمین دقیق میزان این تلفات کمک شایانی به بهبود بهره­وری آب در شبکه­های آبیاری می­کند. در این پژوهش، میزان تراوش در کانال اصلی خاکی شبکه آبیاری مغان با استفاده از مدل SEEP/W ارزیابی شده است. نتایج مدلسازی نشان داد که انحراف مقادیر شبیه سازی شده تراوش مدل از مقادیر اندازه گیری شده (CRM) کمتر از ۱/۰ واحد است. به منظور بررسی بیشتر و پیش بینی تغییر خصوصیات هیدرولیکی خاک در دراز مدت، با توجه به احتمال وجود شرایط ناهمگن و غیر ایزوتروپ در محیط خاک، آنالیزهای مستقلی روی ضریب نفوذپذیری صورت پذیرفت. نتایج این آنالیزها حاکی از آن است که با توجه به شدت وقوع پدیده های مختلف مانند رسوب گذاری و فرسایش در دراز مدت، می­توان حداکثر میزان تراوش تا ۱۰۳× ۶/۲۰۸۳۸ لیتر بر روز و حداقل میزانتراوش تا ۱۰۳× ۴/۲۴۵ لیتر بر روزرا پیش بینی کرد. نتایج حاصل از این مدل پیرامون توزیع سایر پارامترها نشان داد که حداکثر مقدار گرادیان هیدرولیکی به میزان  ۴/۱ تا ۶/۱ در کف و نیز در محل اتصال آن به جداره های کناری کانال و حداکثر مقدار فشار آب حفره ای نیز در فاصله ای به میزان ۳ تا ۴ برابر عمق آب موجود در کانال، نسبت به کف کانال و در امتداد قائم پروفیل خاک، به­دست می­آید.

تلفات تراوش, فشار آب حفره ای, گرادیان هیدرولیکی, نرم افزار Seep/w