سید محمد جاویدکار
جمشید درویش
علیرضا ریاحی بختیاری

مطالعه سیستماتیکی موش جنگلی (Genus:Apodemus) بر اساس صفات مرفولوژیک و مرفومتریک دندانی و جمجمه ای در منطقه نور با ارتفاع ۲۶ متر پایین تر از سطح آبهای آزاد در استان مازندران با مجموع ۸ نمونه انجام گرفت. در این مطالعه ، موش جنگلی هیرکانی (A.hyrcanicus) به عنوان رکوردی جدید از منطقه نور شناسایی شد. رنگ قهوه ای تیره پوست در سطح پشتی به طور آشکار از سایر گونه های Apodemus در ایران متمایز است. و از خصوصیات شاخص مرفولوژیک و مرفومتریک این گونه، تیغه V شکل و زاویه دار پیشانی- آهیانه ای (فرکانس: ۸۸%)، انحنای دیواره پشتی صفحه پتریگوئیدی منحنی شکل (فرکانس: ۷۷%)، زائده آنگولار فک پایین پهن و رشد یافته، صندوق های صماخ حجیم، عدم حضور سینگولوم در دندان آسیای دوم فک پایین (فرکانس: ۵/۸۷%)، حذف سینگولوم C۱ در دندان آسیای دوم فک پایین (فرکانس: ۱۰۰%)، بزرگی طول و عرض دندان های آسیای فک پایین و بزرگی طول و عرض دندان آسیای دوم بالا می باشد. بدین ترتیب دامنه انتشار جغرافیایی این گونه که بومی منطقه هیرکانی می باشد، از جنگلهای پهن برگ شرق قفقاز در جمهوری آذربایجان به سمت شرقی ترین نقطه جنگل های شمال کشور در جنوب سواحل خزر امتداد می یابد.

Apodemus hyrcanicus, Hyrcanian wood mouse, systematic, Noor, Iran.