ابوالفضل معینی
محمد جعفری - دانشگاه تهران
علی سلاجقه - دانشگاه تهران
سادات فیض نیا - دانشگاه تهران

تمامی طرح های منابع طبیعی بخصوص طرح های مرتع، آبخیز داری ومحیط زیست بدون مطالعه خاک، ناموفق، ناکارامد و محکوم به شکست می باشند. از جمله روش هایی که برای مطالعات خاک در منابع طبیعی متداول است روش زمین شناسی است. در این تحقیق از حوزه آبخیز طالقان، زیر حوزه حسنجون که در محدوده ´۳۷ ?۵۰ تا ´۵۰ ?۵۰ طول شرقی و ´۷ ?۳۶ تا ´۲۰ ?۳۶ عرض شمالی واقع شده و دارای تنوع زمین شناسی خوبی است انتخاب گردید. ابتدا نقشه واحدهای کاری روش زمین شناسی با بررسی های فتوژئولوژی و بازدیدهای صحرایی با استفاده از سامانه های اطلاعات جغرافیایی در مقیاس ۱:۲۰۰۰۰ تهیه شد و سپس به حفر پروفیل در این واحدها اقدام شد و مقدار pH، EC ، درصد مواد آلی، درصد کربنات کلسیم، درصد سیلت، درصد رس و درصد شن تعیین گردید. نتایج حاصل ازآزمون های آماری که با استفاده از نرم افزارهای مناسب آماری و در سطح احتمال ۵ درصد انجام گرفت نشان داد که پروفیل های موجود در واحدهای کاری مختلف زمین شناسی (پروفیل های موجود در سنگ های مختلف) با یکدیگر در اغلب فاکتورها اختلاف معنی داری دارند (بجز EC و درصد مواد آلی) و این نتیجه گویای این مطلب خواهد بود که برای مطالعات خاکشناسی، تقسیم بندی منطقه از لحاظ جنس سنگ امری کاملا ضروری است. سپس پروفیل های موجود در هر یک از واحدهای کاری (در یک سنگ معین) با یکدیگر مقایسه شدند و نتایج حاصل از آزمون های آماری نشان داد که واحدهای کاری روش زمین شناسی پلی گونهای همگنی نیستند و بجز pH، بقیه فاکتورها در یک جنس سنگ معین با یکدیگر اختلاف معنی داری دارند و با توجه به نتایج حاصله، برای مطالعات اجمالی و در مرحله شناسایی روش زمین شناسی می تواند مفید باشد. ولی در مطالعات معمول خاک شناسی در منابع طبیعی فقط می توان برای ارزیابی مقدار pH از روش زمین شناسی کمک گرفت و برای مطالعه سایر فاکتورها نمی توان به روش زمین شناسی به تنهایی اکتفا کرد.

Geology method, photogeology, Soil sciences, Natural resources investigation, GIS