رضا لاله زاری - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشگاه شهرکرد
سید حسن طباطبائی - استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد

توجه به تغییرات کمی و کیفی منابع آب زیرزمینی، به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک، ضروری است. هدف این تحقیق رده بندی کیفیت آب زیرزمینی دشت شهرکرد و مقایسه آن با استانداردهای موجود است. برخی از خصوصیات شیمیایی در چهار زمان (سالهای ۸۳ و ۸۴) ارزیابی شد. نتایج نشان داد که غلظت اکثر عناصر شیمیایی معرف کیفیت آب شامل کلسیم، منیزیم، سولفات، بیکربنات، کلر و سدیم در جنوب دشت حداکثر است. در میان آنیون ها، بیکربنات و در بین کاتیون ها، کلسیم بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده اند ولیکن مقادیر مشاهده شده، کمتر از حد استاندارد سازمان بهداشت جهانی است. با توجه به ترکیب یون های موجود در آب تیپ آب آبخوان شهرکرد از نوع بیکربنات کلسیم تعیین شد. سختی آب در اکثر چاهها بین ۱۵۰ تا ۳۰۰ میلی گرم در لیتر بر حسب کربنات کلسیم است که در طبقه بندی آب از نظر سختی در طبقه آب سخت قرار دارد. بین مقادیر سختی کل و باقیمانده خشک در فصل های بهار و پاییز اختلاف زیادی وجود ندارد. بیشترین غلظت نیترات در حدود ۳۷ میلی گرم در لیتر در زمین های تحت تاثیر کاربری کشاورزی در بخش های شمالی دشت اندازه گیری شده است. نتایج نشان می دهد که میزان سختی و باقیمانده خشک در قسمت های جنوبی و غلظت نیترات در قسمت شمالی دشت حداکثر است. این مطلب نشان دهنده آن است که منبع غلظت مشخصه های مذکور، متفاوت است. نشت کودهای نیتروژنه حاصل از فعالیت های کشاورزی، بیشترین نقش را در افزایش آلودگی نیترات داشته و فاضلاب خانگی در بالابردن غلظت کل ماده باقیمانده خشک و سختی کل، موثر بوده اند.

آب زیرزمینی, پهنه بندی, دشت شهرکرد, کیفیت آب