فیروزه آقا ابراهیمی سامانی - دانشجوی دکترای برنامه ریزی محیط زیست دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران
بهرنگ بهرامی - دانشجوی دکترای برنامه ریزی محیط زیست دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران
اسماعیل صالحی - گروه برنامه ریزی محیط زیست دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران
هما ایرانی بهبهانی - دانشیار گروه مهندسی طراحی محیط دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران
رویا ساعتیان - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی طراحی محیط دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران

تنوع ساختار اکولوژیکی سرزمین ایران زمینه شکل گیری مناظر فرهنگی متعددی را فراهم آورده است. مناظر فرهنگی، ترکیبی از تداوم حیات انسان و هنر پیرایش سرزمین را با بهره مندی از اجزای محیط طبیعی و در قالب سکونتگاههای انسانی از دوران گذشته تاکنون به نمایش می گذارند. در شرایط کنونی رشد جوامع انسانی در کنار پیشرفت های علمی، افزایش بهره گیری بشر از منابع و پیامدهای منفی ناشی از توسعه گردشگری بدون وجود طراحی و مدیریت بهینه در پهنه های تاریخی طبیعی، امکان تخریب ساختار اکولوژیکی و تاریخی مناظر فرهنگی را فراهم آورده. بحث نوین حفاظت جامع محیطی زمینه ساز حفاظت از پهنه های زیستی تاریخی و سکونتگاهها است. منطقه تاریخی طبیعی تالش "آق اولر مریان" با ویژگی های اکولوژیکی خاص و جاذب گردشگر دارای سکونتگاههای ۴۵۰۰ ساله در کنار منزلگاه عشایر فصلی است که از دوران باستان تاکنون تغییر چندانی نیافته و در بستر طبیعت تالشان در هم تنیده شده و بخش مهمی از ویژگی های منظر فرهنگی تالشان را به نمایش می گذارند. این سکونتگاهها با معماری ویژه ای در نحوه استفاده از مصالح بومی و مکان یابی صحیح با توجه به شاخص های بستر محیطی و بویژه تنوع ساخت، در طول زمان از ماندگاری خاصی برخوردار بوده اند. از سویی توسعه ساخت و سازهای جدید بویژه ویلاسازی ساکنان شهرهای پیرامونی باعث تخریب عناصر ارزشمند منظر شده است. در تحقیق پیش رو، شناسایی و مکانیابی این سکونتگاهها و نحوه پراکنش آنها با استفاده از فناوری دورسنجی و مطالعات گسترده محیطی، زمینه حفاظت جامع محیطی از این عناصر را به وجود آورده و با ارائه راهبردهایی، موجبات حفاظت جامع محیطی و توسعه گردشگری پایدار را فراهم آورده است.

Agh-evlar Maryan, Cultural Landscape, ecological system, integrated conservation, Sustainable Tourism