قاسم عزیزی عزیزی - Associate Professor of Climatology, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran
علی اکبر شمسی پور - Assistant Professor of Climatology, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran
مجتبی مهدیان ماهفروزی - M.Sc. Student of Climatology, University of Tehran, Tehran, Iran
مرتضی میری - Ph.D. Student of Climatology, University of Tehran, Tehran, Iran

جزیره گرمایی با تغییر مولفه های اقلیمی در شهرها موجب افزایش نسبی دمای شهرها در مقایسه با حومه آن ها می شود. در این پژوهش برای تحلیل تاثیرپذیری شدت جزیره گرمایی تهران، نخست ۲۴ روز از سال ۲۰۰۶ انتخاب شد. سپس، مقادیر بیشینه و کمینه شدت جزیره گرمایی و ساعت رخداد آن ها برای روزهای مورد مطالعه با استفاده از داده های دمایی ۱۴ ایستگاه هواشناسی محاسبه شدند. همچنین، وضعیت باد در ساعت های رخداد کمینه و بیشینه واکاوی شد. همچنین، پس از بررسی همخوانی شرایط سطح زمین و ترازهای جوی بالا با استفاده از نقشه های سطح دریا و تراز میانی جو و مولفه های مداری و نصف النهاری باد (به دست آمده از داده های مراکز ملی پیش بینی محیطی، مرکز ملی پژوهش جوی ایالات متحده) ارتباط بین شدت های جزیره گرمایی و شرایط همدیدی واکاوی شد. نتایج نشان دادند که در زمان حاکمیت شرایط پرفشاری به علت سکون هوا، شدت جزیره گرمایی افزایش می یابد؛ در حالی که در شرایط کم فشاری عکس این حالت رخ می دهد. همچنین، در نمونه های مورد بررسی، ناهماهنگی سامانه های فشاری با زمان رخداد بیشینه و کمینه جزیره گرمایی در فصل سرد سال در برخی از موارد به خوبی مشاهده می شود. این در حالی است که در دوره های گرم بین زمان بیشینه و کمینه این پدیده و حاکمیت مراکز فشار سطحی هماهنگی منظمی وجود دارد. همچنین، اختلاف شدت باد حومه با محدوده شهری ارتباط معنی داری با مقادیر بیشینه و کمینه جزیره گرمایی نشان می دهد؛ افزایش اختلاف سرعت باد حومه با نواحی شهری سبب افزایش شدت جزیره گرمایی و کاهش اختلاف سرعت باد و کاهش شدت جزیره گرمایی می شود. 

extreme intensities, synoptic weather patterns, TEHRAN, urban heat island