مجید شفیع پور مطلق - استادیار گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
علیرضا پرداختی - استادیار گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران
مریم معجری - استادیار گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران

گسترش شهرها و نیاز به وسایل حمل و نقل عمومی موجب شکل گیری پایانه های مسافری شده است که به علت تجمع و تردد تعداد زیادی از خودروها پتانسیل آلودگی هوای ناشی از انتشار آلاینده های هوا در پایانه های مسافری برای مسافران، رانندگان و کارکنان پایانه وجود دارد. در این پژوهش به بررسی آلودگی هوای ناشی از انتشار آلاینده های هوای NO۲، PM۱۰، CO و SO۲ در پایانه بیهقی در کلان شهر تهران با روش مدل سازی ریاضی با مدل های IVE و BREEZE AERMOD پرداخته شده است. ابتدا با جمع آوری آمار و اطلاعات پایه مربوط به خودروها، تردد و زمان حضور در پایانه ها، انتشار آلاینده های هوای CO، NO۲، SO۲ و PM۱۰ از طریق مدل IVE استخراج شد. تخمین غلظت آلاینده های هوا با استفاده از میزان انتشار آلاینده های به دست آمده از مدل IVE، با مدل سازی از طریق BREEZE AERMOD انجام شده است. ارزیابی ریسک استنشاق آلاینده های هوا بر اساس نتایج خروجی مدل بالا با استفاده از روش ارائه شده از سوی RAIS صورت گرفته است. اندیس مخاطره تاثیر غیرسرطانی استنشاق آلاینده های هوا در پایانه مسافری بیهقی رانندگان ۷۳۷/۳، کارکنان محوطه ۸۳۸/۴ و کارکنان اداری ۷۱۷/۳ است که بیش از حد آستانه بوده است و این افراد در معرض مخاطرات ناشی از آلاینده ها به خصوص منو اکسید کربن و دی اکسید نیتروژن اند. مسافران با اندیس مخاطره ۲۰۲/۰ در خطر کمی قرار دارند. با ارزیابی ریسک سرطانی مشاهده شد خطر ابتلای ۵ نفر از کل افراد طی عمر خود در پایانه به انواع بیماری های سرطانی افزایش می یابد.

ارزیابی ریسک, آلودگی هوا, پایانه مسافری, مدل IVE, مدل AERMOD