مصطفی محمدی ده چشمه - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز
محمد علی فیروزی - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز
جعفر سعیدی - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز

امروزه تداوم رشد شهرنشینی، به ویژه با شکل و کارکردی که در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران دارد، هشداری بر ناپایداری شهرنشینی است. برای حفظ پایداری اکوسیستم شهری، وظیفه انسان بهره مندی پایدار از محیط زیست شهری و پیشگیری از انواع آلاینده های زیست محیطی در شهرهاست. تحقیق حاضر، از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است. هدف تحقیق، ارزیابی و اولویت بندی شاخص های ناپایداری زیست محیطی در کلان شهر اهواز است. برای دستیابی به هدف مذکور، فرایند تبدیل معیارها به شاخص های کمی انجام شد و شاخص و زیرشاخص ها در چارچوب مدل تحلیل سلسله مراتبی AHP، وزن دهی شدند. همچنین، برای تحلیل مکانی- فضایی داده ها، از نرم افزار GIS استفاده شده است. در این تحقیق، مهم ترین معیارهای تبیینی برای ارزیابی ناپایداری زیست محیطی، عبارت اند از: آلودگی صدا، آلودگی خاک، آلودگی هوا، آلودگی آب، آلودگی صنعتی و آلودگی پسماندهای شهری. یافته های تحقیق، بیانگر آن است که اهواز بر اساس معیارهای تحت بررسی، در شرایط زیست محیطی ناپایداری قرار دارد و در بین معیارهای مذکور، مهم ترین عامل در ناپایداری زیست محیطی اهواز، معیار آلودگی هوا با وزن نهایی (۲۸۰/۰) شناخته شد.

اکوسیستم شهری, رشد شهرنشینی, کلان شهر اهواز, محیط زیست شهری, ناپایداری زیست محیطی