بی بی مرضیه رضوی زاده - دانشیار، گروه ایمنی و کنترل کیفیت مواد غذایی، موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی، مشهد، ایران
مسلم جهانی - استادیار، گروه شیمی مواد غذایی، موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی، مشهد، ایران
حسین زمانی - استادیار، گروه طراحی ماشینآلات مواد غذایی، موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی، مشهد، ایران؛ موسسه کیفیترضوی، مشهد، ایران
مجتبی جوکار - دانش آموخته دکتری محیط زیست، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران؛ موسسه کیفیت رضوی، مشهد، ایران

در منابع اسلامی گزاره های زیادی در زمینه مواد غذایی، تغذیه و فناوری غذایی وجود دارند که مبنا قرار دادن آنها در طراحی فرایندها و سیستمهای غذایی و طراحی استانداردهای غذایی، فناوری غذایی و تغذیه میتواند شکلدهنده به یک برند برتر در مقیاس ملی و بین المللی باشد. این برند برتر میتواند مزیتهای سرشاری را برای محصولات و صنایع این حوزه به بار آورد. برند حلال که در حال حاضر به یک برند جهانی تبدیل شده است، نیز حاصل تبدیل معیارهای لااقلی دین در زمینه مواد غذایی به محصول و استانداردهای غذایی است. در شکل گیری یک برند انگیزه های مختلفی دخالت دارند. این انگیزه ها میتوانند اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و از همه مهمتر اقتصادی باشند. از آنجایی که برند غذایی حلال بر اساس اصول مورد قبول مسلمانان طراحی و پایه ریزی شده است، در شکل گیری آن سهم انگیزه های مذهبی بالاتر از ابعاد دیگر میباشد. نشان طیب نیز که ارکان و شاخصهای جامعتری نسبت به حلال دارد و یکی از ارکان آن حلال بودن محصول است، برای تبدیل شدن به یک نشان بین المللی میبایست انگیزه های مذکور را مورد توجه قرار دهد و از تجربه های ارزشمند برند حلال در مسیر جهانی شدن استفاده نماید. در این مقاله بخشی از عوامل، انگیزه ها و مسیر طی شده حلال و جایگاه آنها در شکل گیری، توسعه، تجاری سازی و جهانی شدن نشان طیب ارائه شده است.

جهانی شدن، حلال، طیب، شکل گیری، انگیزه ها