سمیه زادمهر - دبیر رسمی آموزش و پرورش
اباصلت خراسانی - دانشگاه بهشتی
حامد زمانی منش - دانشجوی دکترای علوم تربیتی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای کتاب های درسی مطالعات اجتماعی دوره متوسطه اول از نظر میزان توجه به مولفه های حقوق بشر انجام شده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتواست. جامعه آماری مشتمل بر تمام کتاب های درسی کتاب های مطالعات اجتماعی دوره متوسطه اول بوده و با توجه به ماهیت موضوع پژوهش و به دلیل محدودبودن جامعه آماری از نمونه گیری صرف نظر شده و کل جامعه آماری برای نمونه در نظر گرفته شده است. در این تحقیق از روش تحلیل محتوای آنتروپی شانون استفاده شده و واحد تحلیل متن، تصویر، پرسش و فعالیت بوده و روایی و پایایی ابزار پژوهش تایید شده است. عمده ترین یافته های پژوهش نشان می­ دهد از مجموع ۳۸۷ واحد ضبط شده برای مولفه های حقوق بشر، مولفه «حق­ داشتن محیط زیست سالم» با ۷۳ واحد بیشترین واحد ضبط شده را به خود اختصاص داده و مولفه «حق امنیت» بیشترین ضریب اهمیت در محتوای کتاب درسی مطالعات اجتماعی دوره متوسطه اول را به خود اختصاص داده است؛ همچنین مولفه های حقوق بشر در کتاب های درسی مطالعات اجتماعی دوره متوسطه اول به صورت متوازن تقسیم نشده است.

حقوق بشر, کتاب های درسی, مطالعات اجتماعی, دوره متوسطه اول