اصغر فرج نیا - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی
رسول احمدی عدلی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی

دشت تبریز به حاشیه شرقی دریاچه ارومیه اطلاق می شود و از حاشیه جنوبی شهرستان شبستر تا غرب شهرستان ملکان را در بر می گیرد . از منابع مهم آب دشت تبریز می توان آجی چای ، سنیخ چای ، صوفیان چای و لیقوان چای را نام برد. البته چاههای عمیق و نیمه عمیق بسیار زیادی نیز در منطقه وجود دارند که عمدتا دارای آب لب شور و یا شور هستند . وحصولات گندم ، جو ، یونجه ، پیاز ، سیب زمینی و کلزا از محصولات عمده دشت تبریز هستند که عمدتا در اراضی لب شور منطقه کشت می شوند محصولاتی که با آی رودخانه مذکور آبیاری می شوند در سالهای خشکسالی دچار خسارت شده و شدیدا عملکردشان پائین می آید . در سالهای اخیر به دلیل تشدید بحران دریاچه ارومیه و همچنین بالا رفتن شوری خاکهای منطقه نیاز به تغییر الگوی کشت بیش از پیش احساس می شد . لذا بدین منظور در این مقاله با بررسیهای به عمل آمده الگوی کشت جدید پیشنهاد گردیده که طی آن محصولاتی چون چغندر قند و پنبه که دارای آستانه تحمل بالاتری نسبت به شوری در مقایسه با سایر محصولات عمده منطقه می باشند جایگزین گیاهانی همچون پیاز و یونجه گردیده اند و به این طریق حدودا 16/17 درصد در آب مصرفی سالانه دشت در بخش کشاورزی صرفه جویی خواهد شد که معادل 18901893 متر مکعب آب می باشد.

آب مصرفی ، الگوی کشت ، دریاچه ارومیه ، دشت تبریز