مسعود لطیفیان - دفتر امور میوه های گرمسیری و نیمه گرمسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
بهار راد - پژوهشکده خرما و میوه های گرمسیری کشور، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران

موفقیت کنترل زیستی آفات با استفاده از قارچ­های بیمارگر حشرات مانند Beauveria bassianaوMetarhizium anisopliae  به روش­های عملی و اقتصادی برای تولید انبوه آن­ها بستگی دارد. در این پژوهش تاثیر دوره نوری (شامل ۱۲-۱۲، ۱۸-۶ و ۶-۱۸ روشنایی و تاریکی)، زمان انکوباسیون (دوره ۴۸، ۷۲ و ۹۶ ساعت) و سرعت چرخش انکوباتور ( ۱۰۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ دور در دقیقه انکوباتور شیکر دار) در تولید بلاستوسپور این دو قارچ در چهار تکرار بررسی شد. نتایج این پژوهش نشان داد که اثر تیمارهای مختلف دوره نوری، دور انکوباتور و دوره انکوباسیون در چرخه تولید بلاستوسپور قارچ­های B. bassianaوM. anisopliae از نظر غلظت اسپور تولیدی، توانایی جوانه­زنی، وزن تر و وزن خشک دارای تفاوت معنی داری در سطح احتمال ۱ درصد است. بالاترین غلظت بلاستوسپور، درصد جوانه­زنی، وزن تر و وزن خشک قارچ­های B. bassianaوM. anisopliae در شرایط دوره نوری ۱۸ ساعت روشنایی و ۶ ساعت تاریکی، دور انکوباتور ۱۵۰ دور در دقیقه و دوره انکوباسیون ۷۲ ساعت بود. براساس نتایج این پژوهش دو گونه قارچ بیمارگر می­توانند با استفاده از ترکیب شرایط محیطی و تنظیمات دستگاهی انکوباتور بدست آمده با عملکرد خوبی از تولید و بازده اقتصادی مناسب تولید شوند.

قارچ بیمارگر حشرات, تولید انبوه, فرمانتاسیون مایع, تنظیمات دستگاهی