سید جواد مشکواتی تروجنی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی
محسن مسعودیان - استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
سید مجتبی صانعی - استادیار پژوهشی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری جهد کشاورزی
میر خالق ضیاءتبار احمدی - استاد گروه مهندسی آب ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

تخریب پل ها در اثر عواملی چون آبشستگی و دیگر عوامل طبیعی و بشری هر ساله خسارتهای جانبی و مالی زیادی به بار می آورد. به همین دلیل محققین زیادی در سال های اخیر به بررسی پدیده آبشستگی پرداخته و روش های مختلفی برای کنترل این پدیده ارائه کردند . این روش ها را می توان به دو گروه کلی تقسیم کرد که عبارتند از روشهای مستقیم و غیر مستقیم . روش اول برای مقاومت بستر و روش دوم برای تغییر الگوی جریان و منحرف کردن جریان اطراف پایه استفاده می شود مانند طوق. طوق ها وسایلی هستند که موازی با بستر و عمود بر پایه نصب شده و در بالا دست پایه ، مانعی در مقابل جریان رو به پایین بوده و از تشکیل حفره آبشستگی جلوگیری می کنند . در این تحقیق تاثیر طوق در کاهش آبشستگی اطراف پایه مورد بررسی قرار گرفته است. به همین منظور از 3 طوق بیضوی با نسبت قطر بزرگ به کوچک 1 و 1/17 و 1/33 و ضخامت 3 میلیمتر استفاده شد. طول و عرض و عمق کانال آزمایشگاهی به ترتیب برابر است با 8 و 0/255 و 0/3 متر. اندازه متوسط ذرات 0/88 میلیمتر بوده است . از پایه ی استوانه ای به قطر 21 میلیمتر و 5 دبی مختلف استفاده شده است . نتایج نشان داده است که در حالت استفاده از هر طوق و با افزایش دبی، حجم آبشستگی بیشتر شده است ولی این مقدار در مقایسه با آزمایش های شاهد کاهش یافته است. همچنین طوق با ابعاد 1/17 بیشترین میزان کاهش در آبشستگی را در مقایسه با طوق های دیگر داشته است.

آبشستگی ، پایه پل ، طوق ، مدل آزمایشگاهی