مهدی رستمی - گروه گیاه‎ پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
سعید طریقی - گروه گیاه‎ پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
پریسا طاهری - گروه گیاه‎ پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
حشمت اله رحیمیان - گروه گیاه پزشکی، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران

القا مقاومت به بیمارگرها از جمله راه­کارهای مقابله با تنش­های زیستی در گیاهان می باشد. آنزیم­های فنیل­آلانین آمونیالیاز و لیپوکسی­ژناز از جمله آنزیم­های دفاعی قابل القا هستند که در پاسخ به تنش­های زیستی، در گیاه تولید می شوند. این تحقیق با هدف بررسی اثر القاء کننده های زیستی (جدایه­هایی از باکتریsp.  Pseudomonas) و شیمیایی (سیلیکات پتاسیم) بر میزان بیان با استفاده از Real time PCR و تولید آنزیم­های فنیل آلانین آمونیالیاز و لیپوکسی­ژناز پس از ایجاد آلودگی گیاهچه برنج رقم فجر به عامل بیماری سوختگی غلاف انجام شد. نتایج آنالیز بیان ژن­ لیپوکسی­ژناز در زمان های صفر، ۶، ۱۲، ۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت بعد از ایجاد آلودگی نشان داد که حداکثر بیان ژن­ در کلیه ترکیبات تیماری در ۷۲ ساعت بعد از آلودگی گیاه مشاهده شده ولی ترکیب باکتری آنتاگونیست و ماده القاکننده سیلیکات پتاسیم در مقایسه با دیگر ترکیبات تیماری در ۶ ساعت اولیه آلودگی بیشترین میزان بیان را برای دو آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز و لیپوکسی­ژناز داشتند. آنالیز میزان بیان ژن ها با استفاده از روش ۲−△△CT نیز نشان داد که استفاده از ترکیبات تیماری در بازه زمانی صفر تا ۶ ساعت اولیه آلودگی، سبب افزایش معنی دار در میزان پروتئین شدند که این تفاوت در ترکیب تیماری باکتری آنتاگونیست و ماده القاکننده سیلیکات پتاسیم برای آنزیم لیپوکسی­ژناز بیشتر از فنیل آلانین آمونیالیاز بود. افزایش بیان این ژن ها با افزایش میزان فعالیت آنزیم های متناظر ارتباط مستقیم داشت که نشان­دهنده نقش مستقیم ژن­های دفاعی در فعالیت­های سیستم دفاعی گیاه است که با کاربرد سیلیکات پتاسیم و باکتری آنتاگونیست و القاکننده در گیاه می توان میزان بیان آن ها را افزایش داد.

مواد القاء کننده مقاومت, Rhizoctonia solani, برنج