الهام حشمتی دایاری - دانشجوی دکترای اقتصاد شهری و منطقه ای دانشگاه رازی
سهراب دل انگیزان - دانشیار اقتصاد دانشگاه رازی
محمد شریف کریمی - دانشیار اقتصاد دانشگاه رازی

هدف اصلی این مقاله اندازه­گیری رشد فقرزدا در مناطق شهری ایران با استفاده از ماتریس چانونا (۲۰۲۰) و رتبه­بندی دسته­های فعالیت و گروه­های شغلی در مناطق شهری ایران بر اساس رشد فقرزدا با تکنیک تاپسیس اقلیدسی می­باشد. بدین منظور از داده­های هزینه و درآمد خانوارهای شهری ایران طی دوره ۱۳۹۸-۱۳۹۲ استفاده شده است. نتایج نشان می­دهد که طی دوره تحت بررسی تنها دوره یک­ساله ۱۳۹۶-۱۳۹۵ رشد و توزیع درآمد هردو به نفع فقرا عمل کرده­اند و رشد فقرزدا بوده است. لکن در دوره ۱۳۹۵-۱۳۹۴ باوجود رشد، فقر افزایش یافته و رشد فقرزا بوده است. در سایر سال­ها شاخص چانونا دال بر افزایش فقر بوده است. همچنین نتیجه الگوی تاپسیس نیز نشان می­دهد که در میان دسته­های فعالیت «فعالیت­های مالی و بیمه­ای» و در میان گروه­های شغلی؛ گروه «کارمندان امور اداری و دفتری» در رتبه نخست فقرزدایی بر اساس معیارهای سه­گانه رشد، فقر و نابرابری قرار می­گیرند. بنابراین برای کاهش فقر توصیه می­شود که در برنامه ریزی ها و سیاست­گذاری­های اقتصادی به رشد و بازتوزیع درآمد توجه توامان صورت گیرد؛ تا همچون دوره ۱۳۹۶-۱۳۹۵ فقر کاهش یابد. چراکه توجه تنها به رشد مانند دوره ۱۳۹۵-۱۳۹۴ می­تواند فقر را در سطح کشور بیفزاید. به­علاوه اگرچه که بهبود وضعیت توزیع درآمدها می­تواند به قدری باشد که حتی باوجود نبود رشد نیز، فقر کاهش یابد؛ اما در سایر دوره­های یک­ساله بررسی شده می­توان مشاهده کرد که عدم توجه به رشد منجر به افزایش فقر در کشور گشته و تغییرات نابرابری به تنهایی بر افزایش فقر فائق نیامده است.

رشد فقرزدا, فقر, رشد, نابرابری, استان های ایران