آزاده مشتاق - کارشناسی ارشد رشته برنامه ریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد

در دهه های اخیر تحولات عمده اقتصادی و فنی منجر به تغییرات زیادی در افزایش جمعیت شهرنشینی، اندازه شهرها و آهنگ رشد شهرنشینی، در پی آن گسترش شهر ها به سمت حومه و رشد پراکنده شهر شده است. بنابراین با تفکرات جدید نسبت به توسعه از جمله توسعه پایدار، موضوع رشد شهرها حائز اهمیت شد. چراکه با رشد بی قواره و نامناسب شهرها منابع و انرژی رو به زوال میرود. شهر مشهد در ده ههای اخیر با رشد سریع محدوده شهر مواجه شده است. بنابراین در این پژوهش الگوی رشد شهر مشهد از سال ۱۳۳۵ تاکنون با استفاده از مدل هلدرن بررسی شد. این مدل نشان می دهد بیشترین رشد بی قواره و پراکنده شهری که کمتر ناشی از رشد جمعیت بوده مربوط به دوره سال های ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۵ بوده است و همچنین با رشد پراکنده فیزیکی شهر به سمت حومه سبب پیامدهای منفی در ابعاد زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی بر شهر شده است. به طوریکه در بعد زیست محیطی سبب افزایش تعداد روزهای آلوده هوا شده است. در بعد اقتصادی هزینه های تهیه و نگهداری زیرساخت های عمومی شهر افزایش یافته است. در بعد اجتماعی سبب افزایش جرم و جنایت میشود.

رشد شهری، شهر مشهد، مدل هلدرن، پیامدهای رشد پراکنده شهر