نرگس ملائی - دانشجوی دکتری زبان شناسی، واحد آبادان، دانشگاه آزاد اسلامی، آبادان، ایران
الخاص ویسی - دانشیار گروه زبان شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
بهمن گرجیان - دانشیار گروه زبان شناسی کاربردی، واحد آبادان، دانشگاه آزاد اسلامی، آبادان، ایران

تطبیق مقابله ای متون ادبی با بررسی عوامل انسجامی در متن مقصد پیوندی ناگسستنی دارد. یکی از اهداف زبان شناسی تطبیقی مقایسه متون مبدا و مقصد و کشف نقاط ضعف و قوت ترجمه است. هدف این پژوهش، بررسی عوامل انسجامی متن در داستان برف های کلیمانجارو در دو متن مبدا (انگلیسی)و مقصد (فارسی) است. بنابراین در بررسی مقابله ای این اثر، به برگردان واژگانی و ساختاری متن و سپس انتقال آن ازطریق فرایند ترجمه توجه شده ولی سایر جنبه های معنایی متن نیز بررسی شده است. از این‎رو، پژوهش حاضر در قالب نظریه انسجام متن هلیدی و حسن (۱۹۷۶) عناصر انسجام در کتاب داستان برف‎های کلیمانجارو (همینگوی، ۲۰۰۴) در دو متن با ترجمه (حسینی، ۱۳۹۶؛ دریابندری، ۱۳۷۸) را مورد بررسی قرار داده و نحوه انتقال عناصر طی فرآیند ترجمه متن انگلیسی و ترجمه آن با روش مقابله ای و تحلیلی مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج حاکی از آن است که نحوه معادل‎سازی واژگان و عناصر انسجام، در ترجمه و بازآفرینی متن اصلی نقش بسزایی دارند و بیشترین بسامد وقوع در متن اصلی به زیرمولفه ارجاع اشاری و ارجاع شخصی تعلق دارد و در ترجمه عناصر ارجاع شخصی و پس از آن، پیوند افزایشی از بسامد وقوع بالایی در متن برخوردار بوده‎اند. نویسنده و هر دو مترجم به یک اندازه توانسته‎اند با بهره‎مندی از این عناصر انسجام متنی میان الفاظ و معانی پیوند ایجاد کنند.

انسجام, زبان‎شناسی مقابله ای متن, ترجمه, داستان ادبی, ساختار, واژگان