مسعود لطیفیان - سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، پژوهشکده خرما و میوه های گرمسیری، اهواز، ایران
بهار راد - سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، پژوهشکده خرما و میوه های گرمسیری، اهواز، ایران

این تحقیق به منظور ارزیابی روش رهاسازی اشباعی جدایه مناسب قارچ Metarhizium anisopliae در کنترل میکروبی سوسک شاخدار خرما انجام شد. برای این منظور از یک طرح آشیانه­ای استفاده شد. آشیان­ها  شامل رهاسازی حداقل، متوسط و حداکثر بود که به ترتیب در آن­ها از تعداد ۱، ۲ و ۴ تله در هر هکتار استفاده شد. رهاسازی ­ها به صورت روزانه و به مدت سه هفته ادامه داشت. نتایج نشان داد که بین کارایی قارچ  M. anisopliae در حالات مختلف رهاسازی اشباعی براساس مقایسه ۵ صفت آسیب دم ­برگ، آسیب دم­ خوشه، تعداد لارو و حشره کامل سالم و بیمار تفاوت معنی­ دار در سطح احتمال یک درصد وجود دارد.  بالاترین کارایی کنترل میکروبی سوسک شاخ­دار خرما در کاهش جمعیت لارو، حشره کامل و آسیب به دم ­برگ و دم­ خوشه در شرایط رهاسازی حداکثر بود، به طوری که در هر ۲ سال انجام بررسی، کارایی کنترل حدود ۹۰ درصد بود. استقرار و انتشار  قارچ M. anisopliae در شرایط رهاسازی حداکثر بالاتر از سایر روش­های رهاسازی بود. در این تیمار از زمان رهاسازی تا ۴۵ روز پس از آن، شاخص رشد قارچ روند افزایشی داشته است.  نتایج این پروژه نشان داد که روش رهاسازی حداکثر علاوه بر کارایی بالای کنترل، از نظر اقتصادی، زیست محیطی و پایداری از شرایط مناسبی برخوردار بوده است.

سوسک شاخدار خرما, قارچ Metarhizium anisopliae, رهاسازی تلقیحی