مهدی حسن پور - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
علی گلی زاده - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
زهرا عابدی - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

زنبور انگل­ واره ­ی Habrobracon hebetor Say، یکی از انگل­ واره ­های خارجی مهم مرحله ­ی لاروی بسیاری از آفات بال­ پولک دار می­باشد. در این تحقیق، تاثیر ذخیره ­سازی حشرات کامل در دمای ۱±۴ درجه­ی سلسیوس در مدت زمان­های مختلف شامل ۱۰، ۲۰ و ۳۰ روز به همراه تیمار شاهد (بدون ذخیره­سازی) روی زادآوری، درصد تفریخ تخم و واکنش تابعی وابسته به سن این انگل­ واره در مدت زمان ۱۰ روز روی لاروهای سن آخر بید آرد، (Anagasta kuehniella (Zelle مورد بررسی قرار گرفت. لاروها در تراکم­های ۲، ۴، ۸، ۱۶، ۳۲، ۶۴ و ۱۲۸ به صورت جداگانه در اختیار زنبورهای انگل­ واره قرار داده شدند. آزمایش در شرایط دمایی ۱±۲۷ درجه­ ی سلسیوس، رطوبت نسبی ۵±۶۰ درصد و دوره ­ی نوری ۱۶ ساعت روشنایی و ۸ ساعت تاریکی انجام شد. تعداد لاروهای فلج شده توسط هر زنبور ماده و تعداد تخم ­های گذاشته شده و تفریخ شده به مدت ۱۰ روز به صورت روزانه در هر یک از تراکم ­ها و تیمارها ثبت شد. نتایج نشان داد که نوع واکنش تابعی در همه ­ی تیمارها و در تمام ۱۰ روز آزمایش از نوع دوم می ­باشد. بیش­ترین و کم­ترین نرخ حمله به ترتیب در روز دهم تیمار شاهد (۰۱۲۹/۰± ۰۸۱۶/۰ بر ساعت) و روز ششم تیمار ۳۰ روز ذخیره­سازی (۰۰۸۳/۰± ۰۴۷۴/۰ بر ساعت) تخمین زده شد. بیش­ترین و کم­ترین زمان دستیابی به ترتیب در روز هشتم تیمار ۳۰ روز ذخیره ­سازی  (۱۲۱۷/۰±۵۸۴۹/۱ ساعت) و روز اول تیمار شاهد (۰۱۷۶/۰± ۳۱۵۵/۰ ساعت) محاسبه شد. کم­ترین مقدار زادآوری، تفریخ تخم زنبور و درصد لاروهای فلج شده­ی میزبان در تیمار ۳۰ روز ذخیره­ سازی به دست آمد.

زنبور انگل واره, ذخیره سازی سرمایی, برهم کنش انگل واره-میزبان, زادآوری