روح اله مرادی - دانشیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان
حسن فیضی - دانشیار ، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربت حیدریه
حسین صحابی - استادیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربت حیدریه

زعفران گیاهی است که می تواند ۸ الی ۱۰ سال به دوره زندگی خود ادامه دهد و به عنوان گران بهاترین محصول کشاورزی و داروئی جهان جایگاه ویژه ای در بین محصولات صنعتی و صادراتی ایران داراست. تنش شوری منجر به تجمع یونهایی نظیر سدیم، سولفات و کلر در محیط ریزوسفر گیاه شده و رشد و نمو طبیعی آن را مختل می سازد. این آزمایش با هدف تاثیر بلندمدت تنش شوری بر عملکرد زعفران و خصوصیات بیوشیمیایی خاک به صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با دو عامل در ۳ تکرار در سال ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۱ اجرا شد. فاکتور اول شامل اضافه کردن چهار سطح تنش شوری به آب آبیاری ۰) ، ۵ ، ۱۰ و ۱۵ دسی زیمنس بر متر (NaCl به عنوان عامل اصلی و چهار سطح محلول پاشی (شاهد ، آب مقطر، GABA با غلظت ۱۰ میلی مولار، سالیسیلیک اسید با غلظت ۱/۵ میلی مولار و عصاره ورمی کمپوست با غلظت ۵ درصد) به عنوان عامل فرعی بود. نتایج نشان داد که محلولپاشی مواد مختلف و بخصوص عصاره ورمی کمپوست باعث بهبود عملکرد کلاله نسبت به عدم محلولپاشی در کلیه سطوح تنش شوری شدند. با افزایش شدت تنش شوری آب مصرفی، میزان هدایت الکتریکی، سدیم و کلر خاک افزایش معنی داری یافت. بیشترین تجمع سدیم و کلر در عمق ۱۰ تا ۲۰ سانتی متر خاک بود. هدایت الکتریکی ۹/۶۹ برای سطح شدید تنش شوری ثبت شد.

محلولپاشی، سالیسیلیک اسید، ورمی کمپوست، گابا، سدیم، هدایت الکتریکی