محمدرضا زرگران خوزانی - دانشجوی دکتری اگروتکنولوژی گرایش اکولوژی گیاهان زراعی، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، باوی، ایران
سارا زرگران - دانش آموخته دکتری حرفه ای پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز ، خوزستان، ایران
سیدمحمدامین داعی ناصری - دانشجوی کارشناسی ارشد نانو شیمی ، گروه شیمی کاربردی، دانشکده شیمی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

طب سنتی مجموعه از دانش، مهارت و شیوه های مبتنی بر نظریه ها، باور ها و تجارب بومی در فرهنگ های مختلف است. از نظر تاریخی گیاهان اهمیت فراوانی در توسعه جوامع مختلف داشته اند. در همین راستا استفاده از بعضی گیاهان دارویی به صورت سنتی مرسوم بوده و هنوز هم رواج دارد. گیاهان دارویی به عنوان ذخایر و گنجینه های ژنتیکی می توانند بزرگ ترین ثروت ملی برای هر کشوری به عنوان یکی از تولیدات مهم در بخش کشاورزی محسوب شوند. گیاه نیل با نام علمی . Indigofera tinctoria L. متعلق به خانواده بقولات و زیستگاه اولیه آن کشور هند بوده است. از نظر ترکیبات شیمیایی در این گیاه مواد اندیکال، اندوکسیل، ایزاتان ولابنزیم وجود دارد. اجزای تشکیل دهنده ماده موثره گیاه نیل عبارتند از: آلکالوئیدها، گلیکوزیدها، فلاونوئیدها، تانن ها و ترکیبات فنولیک، اسیدآمینه، کربوهیدراتها، ترکیبات معدنی و ترکیبات دیگری همچون خاکستر، خاکستر محلول در اسید، خاکستر محلول در آب و غیره میباشد. مطالعات انجام شده بر روی نیل نشان داد که این گیاه دارای فعالیت ضد قندخون بالا، ضد باکتری، آنتی اکسیدان، ضد سلول های سرطانی، ضد التهاب، سلامت کبد، ضد دیابت و ضد تشنج است. در طب سنتی دارای خواص دارویی است ریشه و ساقه نیل، طعمی تلخ و اثر ملین، خلط آور و ضد کرم های انگل روده دارد و سبب تقویت مو می شود. کلیه قسمت های این گیاه اثر کاهش دهنده التهاب داشته و از آنها برای درمان برونشیت های مزمن، آسم (به خصوص در اطفال)، بواسیر، گزش حشرات و خزندگان سمی، معالجه زخم و ناراحتی های پوستی استفاده می شود استفاده می شود. بررسی حاضر سعی دارد اطلاعات جامعی در مورد زیستشیمی و داروشناختی گیاه دارویی نیل ارائه دهد.

نیل، ترکیبات گیاهی، فعالیتهای دارویی، کاربردهای درمانی